Η ΣΑΤΤΒΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ~ Atman Nityananda

 Η ΣΑΤΤΒΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ

Τι είναι η σάττβα ποιότητα

Σάττβα είναι η ποιότητα (Γκούνα στα σανσκριτικά) του φωτός, της ευφυΐας, της αρετής, της καλοσύνης, και φέρνει αρμονία, ισορροπία, σταθερότητα. Έχει μια κίνηση προς τα μέσα και προς τα πάνω και επιφέρει το ξύπνημα της συνείδησης. Μας δίνει ευτυχία και ικανοποίηση που έχουν διάρκεια. Είναι η αρχή της διαύγειας, της ευρείας αντίληψης και της ειρήνης. Είναι η δύναμη της αγάπης που ενώνει όλα τα πράγματα σε ένα. 

Το να υπερισχύει η σάττβα στην φύση μας είναι το κλειδί της υγείας, της δημιουργικότητας και της πνευματικότητας. Τα σαττβικά άτομα έχουν μια αρμονική φύση που εύκολα προσαρμόζεται και η οποία τους κρατά ελεύθερους από κάθε νοητική ή σωματική αρρώστια. Εργάζονται για την ισορροπία και για να διατηρούν την ειρήνη στο νου η οποία και κόβει την ρίζα της ασθένειας. Σέβονται τους άλλους και φροντίζουν τον εαυτό τους. Βλέπουν τη ζωή σαν μια εμπειρία μάθησης και αναζητούν το καλό σε όλα τα πράγματα ακόμη και στην ασθένεια, την οποία προσπαθούν να κατανοήσουν και όχι απλά να την καταστείλουν. 

Αν η σάττβα ποιότητα κυριαρχεί στον νου μας, δημιουργούμε τη βάση πάνω στην οποία μπορούν να καλλιεργηθούν και να αναπτυχθούν όλες οι αρετές, οι ανώτερες ικανότητες του νου και να ασκούμε τις πρακτικές αποτελεσματικά. Η ικανότητα να διακρίνουμε, ανάμεσα στο ορθό και το λάθος, στο αληθινό από το ψευδαισθησιακό, η ικανότητα της αποσπασμένης παρατήρησης και της μη-προσκόλλησης στα αισθητηριακά αντικείμενα, η μη ταύτιση με στις σκέψεις και τα συναισθήματα και τις καταστάσεις της ζωής μας, η γαλήνη του νου, η κατανόηση, αλλά και αρετές της συμπόνοιας, της αφοσίωσης και της αγάπης μπορούν να αναπτυχθούν πλήρως σε ένα σαττβικό νου. 

Για τον λόγο αυτό ένας από τους βασικούς στόχους πνευματικής ζωής είναι να αυξάνουμε με συστηματικό τρόπο την σάττβα ποιότητα (γκούνα ) στον νου.  

Η ανάπτυξη της σάττβα ποιότητας

Για να αυξήσουμε την σάττβα γκούνα πρέπει να διατηρούμε σαττβικές σχέσεις και επαφές σε όλα τα επίπεδα της ύπαρξης μας, δηλαδή πρέπει να είναι σαττβικού τύπου το κάθε τι που σχετιζόμαστε. Αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να τα το επιδιώκουμε συστηματικά και όχι ευκαιριακά. Στον κόσμο που ζούμε είναι αδύνατο να αποφύγουμε ρατζασικές και ταμασικές εξωτερικές καταστάσεις και συνθήκες, παρά ταύτα υπάρχουν πάρα πολλά που μπορούμε να κάνουμε σχετικά με αυτό.  Όσα πράγματα εξαρτώνται από εμάς, θα πρέπει να επιλέγουμε να είναι σαττβικής φύσης. Όταν βρισκόμαστε αναπόφευκτα σε ρατζασοταμασικές καταστάσεις θα πρέπει να μάθουμε να αναπτύξουμε την πρατυαχάρα (έλεγχος των αισθήσεων, αποτράβηγμα των αισθήσεων από τα αντικείμενα), την επιλεγμένη προσοχή ώστε να μην επιτρέπουμε στον νου να τρέφεται από τις ράτζας και τάμας γκούνας.

Βέβαια εξ αιτίας του ότι  ο νους είναι ήδη ποτισμένος από τις ράτζας και τάμας ποιότητες (γκούνας) μας σπρώχνει παρορμητικά να εμπειραθούμε πράγματα και εξωτερικές καταστάσεις αλλά και συναισθηματικές και νοητικές καταστάσεις ρατζασικής και ταμασικής φύσης. Ο προγραμματισμένος νους αρέσκεται στο να επαναλαμβάνει τις ίδιες καταστάσεις από τις οποίες είναι προγραμματισμένος ακόμη και αν μας προκαλούν κακή υγεία, δυσαρμονία, πόνο και δυστυχία.

Ο ρατζασοταμασικός νους βρίσκει χαρά σε δραστηριότητες, καταστάσεις και ψυχολογικές καταστάσεις που αντιστοιχούν στην δόνηση του που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αντιληφθεί την αρμονία και την ευτυχία του σάττβα. Μερικά παραδείγματα για να το καταλάβετε είναι ότι του ρατζασικού νου του αρέσουν τα σπορ που έχουν έντονη δράση και ανταγωνισμό, ταινίες δράσης, τα έντονα χρώματα, τα ρατζασικά φαγητά (καυτερά, αλμυρά), οι σχέσεις πάθους κ.λπ. Του ταμασικού του αρέσουν ταμασικά φαγητά (κονσέρβες, αλλαντικά, μπαγιάτικα, μουχλιασμένα τυριά κ.λπ. ) ταινίες θρίλερ και τρόμου και βίας, του αρέσει η τεμπελιά και αδράνεια, έχει ανθυγιεινές συνήθειες κ.λπ. Για τον ρατζασοταμασικό νου η αρμονία, η γαλήνη και η ειρήνη του σάττβα φαίνεται βαρετή και σαν έλλειψη. Δηλαδή ο ρατζασοταμασικός νους αν δεν βιώσει έντονα συναισθήματα έχει την αίσθηση ότι δεν ζει.

Έτσι παρότι γνωρίζουμε ότι ο νους μας θα γίνει υγιής, ισορροπημένος, φωτεινός, ικανοποιημένος και ευτυχής αν αυξηθεί η σάττβα γκούνα σε αυτόν, το ρατζασοταμασικό μέρος του νου θα μας σπρώχνει ξανά και ξανά στις ρατζασοταμασικές εμπειρίες.

Παρά ταύτα αν θέλουμε να αλλάξουμε και να μεταμορφωθούμε σε όντα φωτός θα πρέπει να αυξάνουμε συστηματικά το σάττβα και να εξαλείφουμε την ράτζας και τάμας ποιότητες  από τον ψυχισμό μας. Πρωτίστως την τάμας η οποία είναι καταστροφική και αυτοκαταστροφική και το κύριο εμπόδιο σε οποιαδήποτε αλλαγή.

Ο νους τρέφεται με σάττβα και αυξάνεται το σάττβα σε αυτόν όταν τρέφεται με σαττβικές αισθητηριακές εντυπώσεις (ήχοι, εικόνες, γεύσεις, μυρωδιές), όταν τρεφόμαστε με σαττβικές τροφές και ποτά (οι τροφές και τα ποτά κατατάσσονται σύμφωνα με τα τρία γκούνας, π.χ. ο φρέσκος χυμός είναι σαττβικός και οι συμπυκνωμένοι χυμοί με συντηρητικά ταμασικοί, οι φρέσκες τροφές εποχής είναι σαττβικές, οι κονσέρβες ταμασικές). Αυξάνεται το σάττβα  όταν διατηρούμε σαττβικές σχέσεις, κάνουμε σαττβικές δραστηριότητες, καλλιεργούμε θετικές, φωτεινές σκέψεις και συναισθήματα, διαμένουμε σε σαττβικό περιβάλλον (σπίτι , εργασία), διαβάζουμε σαττβικά βιβλία (πνευματικά βιβλία, βιβλία αυτοβελτίωσης, ιερά κείμενα κ.λπ.), όταν ακούμε σαττβική μουσική και τραγούδια, ερχόμαστε σε επαφή με πνευματικούς δασκάλους, σε συχνή επαφή με τη φύση, (η φύση είναι σαττβική) κ.λπ..

Επίσης σημαντικό είναι να θεραπεύουμε το σώμα και την ψυχολογία μας μας με φυσικές σαττβικές θεραπείες πρωτίστως και μόνο όταν είναι απαραίτητο να κάνουμε θεραπείες με χημικά φάρμακα. Η Αγιουρβεδικές θεραπείες. η σαττβική διατροφή, οι θεραπείες με βότανα, το Σιάτσου, το Ρέϊκι, τα ανθοϊάματα του Μπάχ, Χάθα Γιόγκα, Πραναγιάμα κ.λπ., και γενικά όλες οι  φυσικές θεραπείες είναι σαττβικού τύπου και μπορούν να επαναφέρουν την ισορροπία στα τρία ντόσας, (βιολογικές ιδιοσυγκρασίες, Πίττα-Κάφα-Βάτα) και στην ροή της ζωτικής ενέργειας (πράνα) που είναι οι βασικοί παράγοντες υγείας.

Σαττβικός τρόπος δράσης 

Θέλω να τονίσω επίσης ότι εκτός του ότι είναι σημαντικό να έχουμε επαφή με το σάττβα σε όλα τα επίπεδα και εκφράσεις της ζωής μας είναι εξίσου σημαντικός ο τρόπος που κάνουμε τα πράγματα. Είναι δηλαδή σημαντική η εσωτερική στάση (νοητική, συναισθηματική και συνειδησιακή κατάσταση) που έχουμε όταν κάνουμε κάτι. Θα πρέπει να μάθουμε να κάνουμε τα πράγματα με σαττβικό τρόπο. Αλλιώς είναι για παράδειγμα να τρώμε αγχωμένοι, γρήγορα και να βλέπουμε τηλεόραση, να συζητάμε, να είμαστε ασυγκέντρωτοι και αλλιώς είναι να τρώμε ήρεμοι, με προσοχή, με ευγνωμοσύνη, κάνοντας προσευχή ή επαναλαμβάνοντας φωτεινές σκέψεις ή κάποιο μάντρα. Το ίδιο ισχύει και για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα και για την ίδια την δουλειά μας. Αλλιώς είναι να εργαζόμαστε με ηρεμία και συγκέντρωση και με ένα πνεύμα προσφοράς και αλλιώς απρόσεκτα, βαριεστημένα και με ένα πνεύμα υποχρέωσης ή με απληστία. Διαβάστε σχετικά με αυτό στο άρθρο Πνευματική άσκηση για πολυάσχολους

Οι πνευματικές ασκήσεις είναι σαττβικής φύσης και αυξάνουν το σάττβα στον νου και είναι θεμελιώδεις για την αύξηση του σάττβα. 

Τέλος να θυμόμαστε ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα πάντα με τη μία, και από την μια μέρα στην άλλη να γίνει ο νους μας σαττβικός και να διαλογιζόμαστε απερίσπαστα και βαθιά για πολλή ώρα. Απαιτείται να κάνουμε καθημερινή συστηματική άσκηση για αρκετά χρόνια, με επιμέλεια και με ενθουσιασμό, και να ακολουθούμε ένα τρόπο ζωής που να ευνοεί την αύξηση της σάττβα ποιότητας και την ελάττωση της ράτζας και τάμας.

Σε αυτήν την διαδικασία θα πρέπει να βρούμε τρόπους να ξεπεράσουμε όλα τα εμπόδια και οτιδήποτε υπάρχει μέσα μας και μας εμποδίζει να αναπτύξουμε τις αρετές και τις δεξιότητες που απαιτούνται για να μεταμορφώσουμε την ψυχολογία μας (νου, καρδιά και ενέργεια) και να ζούμε σε συνειδητή επαφή με το Είναι μας.

Διάβασε για τις τρεις ποιότητες-γκούνας στο παρακάτω σύνδεσμο 
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΕΣ (ΓΚΟΥΝΑΣ) - (Σάττβα-Ράτζας-Τάμας)