Η εξάλειψη των σαμσκάρας και των βασάνας είναι απελευθέρωση ~ Ατμαν Νιτυανάντα

Ο τροχός της Σαμσάρα είναι φτιαγμένος από την άγνοια (Αβίντυα, Avidya), την επιθυμία (Κάμα, kama) και την δράση με προσκόλληση (Κάρμα, karma). Αυτά είναι τα τρία δεσμά (Hridaya Granthis) που έδεσαν το εξαπατημένο Jiva (Τζίβα, ενσαρκωμένη ατομική Ψυχή) σε αυτό  τον τροχό της γέννησης και θανάτου (Σαμσάρα).  ~  Σουάμι Σιβανάντα 

Η εξάλειψη των σαμσκάρας* και των βάσανας* είναι απελευθέρωση 

Σχόλιο: σαμσκάρας και βάσανας*:

σαμσκάρας: σαμσκάρας είναι οι εντυπώσεις που καταγράφονται στο υποσυνείδητο την στιγμή της εμπειρίας, οι οποίες είναι φορτισμένες με κάποιο συναίσθημα, επιθυμία, παρόρμηση εξ αιτίας της ταύτισης μας με αυτό που συμβαίνει και που οφείλεται βέβαια στο κατώτερο ρατζασοταμασικό εγώ που είναι η αιτία όλων των ταυτίσεων.

βάσανας: οι σαμσκάρας δεν παραμένουν αδρανείς μέσα στο υποσυνείδητο μας (δηλαδή μόνο ως μνήμη της εμπειρίας) αλλά είναι ζωντανές ψυχολογικές μορφοποιήσεις οι οποίες μετατρέπονται σε βάσανας, δηλαδή σε τάσεις που μας ωθούν να επαναλάβουμε στο μέλλον, ίδιες οι παρόμοιες συμπεριφορές και δράσεις. 

Η σκλαβιά μας και η δυστυχία μας οφείλονται στις σαμσκάρας και στις βάσανας που είναι αποθηκευμένες στο υποσυνείδητο μας (τσίτα- chitta, το βαθύτερο επίπεδο του νου, (διάβασε τα επίπεδα της Ύπαρξης), και αποκτάμε την ελευθερία μας με την εξάλειψη όλων των σαμσκάρας και των βάσανας.

Όταν το υποσυνείδητο (chitta) είναι απαλλαγμένο από τις σαμσκάρας και τις βάσανας (εγωϊκές τάσεις), το οποίο συνεπάγεται ότι και ο νους συνολικά* είναι αγνός-σαττβικός και ελεύθερος  από τις τάμας και ράτζας γκούνας τότε το φως της Συνειδητότητας (Πνεύμα, Ψυχή, Άτμαν) αντανακλάται ανεμπόδιστα στην διάνοια μας (buddhi) και βιώνουμε την αιώνια και άπειρη ευδαιμονία και ειρήνη του Πνεύματος. Είμαστε ελεύθεροι από κάθε δυστυχία, την γέννηση και τον θάνατο.

Σχόλιο
ο νους συνολικά*: ο νους συνολικά λέγεται Ανταχκαράνα, στα σανσκριτικά διάβασε τα επίπεδα της Ύπαρξης)

Η όλη διαδικασία της πνευματικής άσκησης έχει ως σκοπό να εξαλείψουμε από το υποσυνείδητο μας όλες τις εγωϊκές τάσεις (βάσανας και σαμσκάρας) και να κρατήσει το νου προσηλωμένο στην πηγή του, την εσωτερική σιωπηλή παρουσία (Συνειδητότητα, Άτμαν, Ψυχή, Πνεύμα). Διαλογισμός είναι η αβίαστη απορρόφηση  του νου στην πηγή του,  την εσωτερική σιωπηλή παρουσία.

Αλλά για να ελευθερώσουμε το υποσυνείδητο από τις ήδη συσσωρευμένες σε αυτό από τις σαμσκάρας και τις βάσανας είναι απαραίτητητο:
πρώτον να σταματήσουμε να τις τρέφουμε  και 
δεύτερον να σταματήσουμε να δημιουργούμε νέες. 
Αν  τρέφουμε τις ήδη υπάρχουσες στο υποσυνείδητο βάσανας και σαμσκάρας και αν συνεχίσουμε να δημιουργούμε νέες, δεν θα ελευθερωθούμε ποτέ από την σκλαβιά, την πλάνη και την δυστυχία που αυτές προκαλούν.

Γι' αυτό κεντρικός στόχος στην πνευματική άσκηση είναι να αναπτύξουμε την ικανότητά μας να σταματήσουμε να τρέφουμε τις ήδη υπάρχουσες σαμσκάρας και βάσανας, και να εμποδίσουμε την δημιουργία νέων.

Οι σαμσκάρας και οι βάσανας δημιουργούνται από την ταύτιση, την προβολή και την φαντασία. Αν θέλουμε να σταματήσουμε αυτή την αέναη διαδικασία της δημιουργίας νέων σαμσκάρας και βάσανας τότε θα πρέπει να μάθουμε να μην ταυτιζόμαστε με τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τα εξωτερικά αντικείμενα και το ίδιο το εγώ. Πρέπει να αναπτύξουμε την ικανότητα να παραμένουμε σε εγρήγορση νήψη), και σε επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας. Πρέπει να αναπτύξουμε στο μέγιστο βαθμό την ικανότητά της διάκρισης (βιβέκα-viveka) και της απάθεια (vairagya- Βεϊράγκια, δηλ. αδιαφορία για τα αντικείμενα και τις απολαύσεις των αισθήσεων.

Για όσο θα επιθυμούμε τα αντικείμενα των αισθήσεων και αισθητηριακές απολαύσεις είναι αδύνατο να μην ταυτιστούμε με τα αντικείμενα, τις σκέψεις, τα συναισθήματα και το εγώ μας. Και εφόσον ταυτιζόμαστε θα δημιουργούνται νέες σαμσκάρας και βάσανας, θα ενδυναμώνονται οι παλιές και θα συνεχίζεται η πλάνη και η δυστυχία που αυτή συνεπάγεται και επίσης θα είναι αδύνατος ο βαθύς διαλογισμός και η απελευθέρωση (φώτιση). 

Η έντονη απόσπαση και απάθεια μπορούν να αναπτυχθούν μόνο όταν έχουμε αναπτύξει σε υψηλό βαθμό την διάκριση μέσω της επαφής με σοφούς (σάτσανγκ, satsang), την μελέτη των ιερών κειμένων, τον στοχασμό, την αυτο-έρευνα,  την παρατήρηση, την επανάληψη του ονόματος του Θεού (τζάπα νάμα), τον εξαγνισμό του νου και της ζωτικής ενέργειας (πράνα), την αφοσίωση και την λατρεία του Θεού, την ανιδιοτελή υπηρεσία, την εργασία και τις δράσεις χωρίς η προσδοκία των καρπών και χωρίς εγωισμό.

Γίνεται φανερό ότι έχουμε αναπτύξει την διάκριση σε υψηλό βαθμό όταν βλέπουμε στις απολαύσεις μόνο πόνο και τη δυστυχία. Ο ύψιστος βαθμός διάκρισης είναι να βλέπουμε μόνο τον Θεό (Πνεύμα, Μπράμαν, Συνειδητότητα) ​​ως Αληθινό και όλα τα άλλα ως απατηλά. Αν εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να βρούμε την ευτυχία στα εξωτερικά αντικείμενα και ότι μπορούμε να έχουμε απολαύσεις χωρίς να βιώσουμε πόνο και δυστυχία, αυτό σημαίνει ότι η διάνοια μας (buddhi) εξακολουθεί να είναι σκοτεινιασμένη και πλανεμένη από την επιθυμία και τον πόθο.

Με τη βοήθεια της διάκρισης και της απάθειας, της αυτεπίγνωσης και του ελέγχου των αισθήσεων και του νου πρέπει να σταματήσουμε την ταύτιση, την προβολή και την δημιουργία νέων σαμσκάρας και βάσανας. Πρέπει να καλλιεργήσουμε τη εσωτερική στάση του αποσπασμένου παρατηρητή, παραμένοντας σε επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας. Θα πρέπει με συστηματική άσκηση και με κάθε δυνατό μέσο και  τρόπο να σταματήσουμε την ταύτιση με το νου, το σώμα και τα αντικείμενα των αισθήσεων.

Τότε και μόνο τότε μπορούμε σταδιακά να απελευθερωθούμε από την αρπάγη του κατώτερου ρατζασοταμσικού εγώ, να διαλύουμε τις εγωϊκές τάσεις και να βιώνουμε όλο και περισσότερο την ειρήνη και την ευδαιμονία του αληθινού Εαυτού (Συνειδητότητα, Άτμαν), που η φύση είναι Satchitananda (Σατ-Τσιτ-Ανάντα, Ύπαρξη-Συνειδητότητα-Ευδαιμονία) και τέλος να φτάσουμε στην απελευθέρωση.

Παράρτημα

Ο τροχός των βάσανας και των Σαμσκάρας  (του Σουάμι Σιβανάντα)
Η βάσανα είναι μια λεπτή μορφή επιθυμίας. Είναι κρυμμένη (στο υποσυνείδητο) επιθυμία. Οι βάσανα προσλαμβάνουν τη μορφή της επιθυμίας. Το Τρίσνα (Trishna) είναι έντονη λαχτάρα ή δίψα για τα αισθητηριακά αντικείμενα. Η βάσανα αναμειγνύεται με τις σαμσκάρας (εντυπώσεις). Οι βάσανας παράγουν σαμσκάρας (εντυπώσεις) και οι σαμσκάρας με τη σειρά του παράγουν βάσανας. Η περιστροφή αυτού του ατελείωτου τροχού των βάσανας και των σαμσκάρας αποτελεί το τροχό (τσάκρα) της Σαμσάρα που προκαλεί γεννήσεις και θανάτους.

Διάβασε περισότερα σχετικά με τις σαμσκάρας στα αγγλικά Samskaras -impressions by Swami Sivananda