Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΖΩΗ ~ Atman Nityananda

Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΑΙ Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΖΩΗ

Όλα αυτά που βιώνουμε ως ευτυχία, ευχαρίστηση, απόλαυση, λύπη, μιζέρια, δυστυχία, φόβο, θυμό κ.λπ.. σχετίζονται με την αλληλεπίδραση που έχουμε με ανθρώπους, πράγματα, συμβάντα, καταστάσεις έξω από εμάς.

Επειδή ο εξωτερικός κόσμος είναι μεταβαλλόμενος και επειδή όταν στρεφόμαστε προς αυτόν ταυτιζόμαστε και  προσκολλιόμαστε στις μορφές και στις ιδιότητες αυτών, εκ των πραγμάτων θα πρέπει να υποφέρουμε όλες τις συνέπειες της ταύτισης και της προσκόλλησης που είναι ο φόβος, ο θυμός, το ανικανοποίητο, η βαρεμάρα, η αγωνία, το άγχος, η στεναχώρια, η ζήλια, η αίσθηση εγκατάλειψης, έλλειψης, το μίσος, η απληστία, η υπερηφάνεια, η αλαζονεία, η πικρία κ.λπ.

Αν στραφούμε στην καρδιά μας, (όχι στο συναίσθημα μας), αλλά στο κέντρο της Ύπαρξης μας, θα διαπιστώσουμε ότι εκεί, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει έξω, υπάρχει  συνεχώς και πάντα αδιασάλευτη Ειρήνη, Μακαριότητα (Ευδαιμονία), Πληρότητα, Ελευθερία χωρίς όρια.

Οπότε η εμπειρία μας εξαρτάται από το που στρέφουμε την προσοχή και το νου μας.

Αν είμαστε σταθερά εστιασμένοι μέσα μας θα βιώνουμε Ειρήνη, Πληρότητα και Ευδαιμονία ανεξάρτητα αν τα πράγματα είναι 'καλώς' ή 'κακώς' κείμενα σύμφωνα με τις απόψεις του κατώτερου νου.

Αν είμαστε στραμμένοι προς τα έξω είμαστε υποχρεωμένοι να βιώνουμε μια ζωή με στιγμές ευχάριστες, δυσάρεστες, πάθους, απολαυστικές, επώδυνες ανικανοποίητου, βαρεμάρας, μιζέριας, δυστυχίας, και στιγμές φευγαλέας ευτυχίας.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι ακόμη και αν αποφασίσουμε να στραφούμε προς τα μέσα για να βιώσουμε την αληθινή μας φύση, το εγώ μας και ο κατώτερος νους από συνήθεια, εθισμό και προσκόλληση θα αντιστέκεται σε αυτό και θα προσπαθεί συνεχώς να μας σπρώξει προς τα αντικείμενα των αισθήσεων. Και επειδή του στερούμε από τις ευχαριστήσεις και τις απολαύσεις για να αφιερώσουμε χρόνο στην άσκηση θα μας δημιουργήσει δυσαρέσκεια και διάφορά δυσάρεστα συναισθήματα για να μας αναγκάσει να ενδώσουμε και να γυρίσουμε πίσω στις παλιές 'καλές' συνήθειες του.

Μέχρι λοιπόν να εξαγνιστεί ο νους αρκετά από την ράτζας και τάμας γκούνας και να υπερισχύσει η σάττβα γκούνα που από τη φύση της αναζητά την αρμονία, την ειρήνη, το φώς και την αγάπη θα υπάρχει μια μάχη ανάμεσα στον κατώτερο ρατζασοταμασικό νου και τον σαττβικό νου.

Αυτή η περίοδος είναι η πιο κρίσιμη και η πιο δύσκολη γιατί θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την αντίσταση του εγώ, να εγκαταλείψουμε την ζώνη άνεσης, την βόλεψη, να εγκαταλείψουμε  τις άσκοπες παρέες και το χάσιμο χρόνου σε μάταιες ευχάριστες για το ενασχολήσεις, να κάνουμε αυτοπειθαρχίες και πράγματα που για το ρατζασοταμασικό εγώ δεν είναι ευχάριστα απολαυστικά και επίσης να βιώσουμε συνειδητά τον πόνο που αποφεύγαμε να αντιμετωπίσουμε τόσα χρόνια ξεγελώντας τον εαυτό μας με απολαύσεις και διασκεδάσεις.

Αυτό το στάδιο που είναι απαιτητικό και ακανθώδες και για αυτό παρότι πολλοί είναι που ασχολούνται με την πνευματικότητα λίγοι είναι αυτοί που είναι διατεθειμένοι να το περάσουν δίνοντας όλο τους τον εαυτό σε αυτήν την προσπάθεια.

ΕΝΘΥΜΗΣΗ ΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟΧΩΝ ~ Ατμαν Νιτυνάντα

ΕΝΘΥΜΗΣΗ ΣΚΟΠΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟΧΩΝ

Θυμίζω πρώτα από όλα ότι η πνευματικότητα είναι θέμα άσκησης και όχι διανοητικής γνώσης, διανοητικής κατανόησης και θεωρίας. Η γνώση και η κατανόηση είναι απαραίτητες, αλλά δεν είναι αρκετές από μόνα τους για να πετύχουμε στον στόχο μας, την απελευθέρωση από το εγώ και την συνειδητή ένωση με το Είναι μας. Για να μεταμορφωθούμε ριζικά, απαιτείται ειλικρινής, συστηματική καθημερινή άσκηση. Πρέπει να είμαστε 100% πρακτικοί, αφιερωμένοι, αφοσιωμένοι, αποφασισμένοι και πειθαρχημένοι στην ζωή μας και στην άσκηση. Χωρίς αυτά δεν μπορεί να επιτευχθεί η βαθιά μεταμόρφωση μας και η αυτοπραγμάτωση (Φώτιση, Απελευθέρωση). Οποιαδήποτε ιδέα ότι χωρίς τα παραπάνω μπορεί κάποιος να πετύχει την συνειδητή ένωση με τον Θεό ανήκει στον χώρο της φαντασίας. 

Επειδή εύκολα ταυτιζόμαστε με  τον νου (τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις παρορμήσεις), τις σωματικές και ενεργειακές αντιδράσεις, τα αντικείμενα και τις εξωτερικές καταστάσεις, ξεχνάμε το σκοπό μας και τους καθημερινούς στόχους άσκησης.

Έτσι είναι άκρως σημαντικό να βρούμε τρόπους να θυμόμαστε τον σκοπό μας και αυτό που θέλουμε να αναπτύξουμε μέσα μας καθημερινά από στιγμή σε στιγμή. Θα πρέπει να είμαστε εφευρετικοί και να βρούμε διάφορους τρόπους που θα μας θυμίζουν τον σκοπό μας.

Επίσης θα πρέπει να είμαστε αποφασισμένοι να εγκαταλείψουμε οτιδήποτε εμποδίζει ή είναι ενάντια στον σκοπό μας και να κάνουμε ή να ακολουθήσουμε  οτιδήποτε μας διευκολύνει να πετύχουμε τον σκοπό μας. Και αυτό είτε έχει να κάνει με το πιο μικρό πράγμα είτε με  το μεγαλύτερο.

Η διάφορα ανάμεσα στους ασκούμενους, στο πόσο προχωράει στον δρόμο κάποιος ή όχι,  είναι το πόση σημασία δίνουν στις ‘λεπτομέρειες’. Αυτός που προχωράει στο δρόμο, δίνει σημασία σε καθετί, μαθαίνει από όλα, ακόμη και από τα πιο μικρά πράγματα. Επίσης  δίνει σημασία και στις πιο μικρές λεπτομέρειες σχετικά με το πως εφαρμόζει τις ασκήσεις του. Παρατηρεί προσεκτικά τι κάνει, πως το κάνει και τι αποτέλεσμα έχουν αυτά που εφαρμόζει, κάνει προσαρμογές, αλλαγές και παίρνει μέτρα για να βελτιώσει την ποιότητα της άσκησης.

ΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΤΟΝ ΣΚΟΠΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ ΜΑΣ

1.       Πρώτα από όλα να έχουμε τους στόχους γραμμένους και να τους διαβάζουμε και να στοχαζόμαστε για λίγο σε αυτούς πρωί και βράδυ. Πρέπει να ξεκάθαροι οι στόχοι μας αλλά και η σπουδαιότητα αυτών. Δηλαδή, ΤΙ θέλουμε να κάνουμε και ΓΙΑΤΙ θέλουμε να το κάνουμε. Επίσης θα πρέπει να αποφασίσουμε ποιά μέσα, μεθόδους και πρακτικές θα εφαρμόσουμε για να τους πετύχουμε, δηλαδή ΠΩΣ θα το κάνουμε. Διαβάστε για αυτό περισσότερα στο αρθρο Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ - Τα 5 βασικά ερωτήματα

2.       Αυτό το συνδυάζουμε και με μια μικρή προσευχή, ζητώντας από τον Θεό να μας βοηθήσει να πετύχουμε τους στόχους μας, τους οποίους αναφέρουμε στην προσευχή μας  ένα προς ένα. Και μαζί με την προσευχή κάνουμε επιβεβαιώσεις με τις οποίες καταγράφουμε όλο και πιο δυνατά στο υποσυνείδητο αυτό το οποίο θέλουνε να πετύχουμε. Στις επιβεβαιώσεις επαναλαμβάνουμε τις  φράσεις σαν να έχουμε ήδη πετύχει αυτό που θέλουμε. Για παράδειγμα αν έχουμε σαν στόχο την γαλήνη και την αταραξία του νου λέμε: Είμαι γαλήνιος και ειρηνικός ακόμη και αν μου μιλούν άσχημα, με αδικούν και με μειώνουν. Τίποτα δεν μπορεί να ταράξει την εσωτερική μου γαλήνη. Παραμένω ήρεμος, γαλήνιος και ειρηνικός σε όλες τις συνθήκες. Είναι καλό να θυμηθούμε κάποια σκηνή που θυμώσαμε και να επαναλάβουμε τα παραπάνω λόγια βλέποντας και νοιώθοντας τον εαυτό μας στην ίδια σκηνή, με το ίδιο πρόσωπο να παραμένει ήρεμος, γαλήνιος ατάραχος. Αυτό βέβαια είναι κάτι που κάνουμε συστηματικά στην πρακτική της διάλυσης των εγωϊκών τάσεων και των αρνητικών συναισθημάτων. (Δες σχετικά στο άρθρο ΜΕΘΟΔΟΣ ΕΞΑΛΕΙΨΗΣ ΤΩΝ ΕΓΩΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ )

 Είναι σημαντικό όταν νοιώθουμε αυτό που λέμε. Δεν λέμε μόνο τα λόγια, αλλά τα νιώθουμε και προσπαθούμε στις στιγμές αυτές να έρθουμε σε αυτήν την κατάσταση (όσο αυτό είναι δυνατόν, και σταδιακά θα είναι όλο και περισσότερο) την οποία θέλουμε να αναπτύξουμε, π.χ. την γαλήνη του νου. Όταν καταγραφούν αυτές οι επιβεβαιώσεις στο υποσυνείδητο  δυνατά, το υποσυνείδητο που είναι πού πιο δυνατό από τον συνειδητό νου, γίνεται σύμμαχος μας και συνεργός στο να τις πετύχουμε.

3.   Για να θυμόμαστε τον στόχο ή τους στόχους μας είναι σημαντικό να διαβάζουμε βιβλία, κείμενα ή να βλέπουμε βίντεο τα οποία σχετίζονται με αυτόν τον στόχο. Για παράδειγμα αν στόχος μας αυτό το διάστημα είναι να εξαλείψουμε  το θυμό μας (π.χ. το θυμό μας με τον/ην σύζυγο όταν μας μιλάει απότομα κ.λπ.), είναι σημαντικό να διαβάζουμε κείμενα κ.λπ. που σχετίζονται με τον θυμό και για το θυμό ανάμεσα στα ζευγάρια. Μαζεύουμε πληροφορίες και προσπαθούμε να μάθουμε και για τις αιτίες αλλά και τις λύσεις αυτού του θέματος. Εννοείται ότι εφαρμόζουμε καθημερινά και από στιγμή σε στιγμή τεχνικές για το καταλάγιασμα και την εξάλειψη του θυμού και εφαρμόζουμε  κάθε βράδυ τεχνικές και μεθόδους για να τον αναγνωρίσουμε μέσα μας, να τον κατανοήσουμε, να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είμαστε ο θυμός  και τελικά να τον εξαλείψουμε.

4.    Ένας από τους σημαντικούς τρόπους να θυμόμαστε τον σκοπό μας και τους στόχους μας είναι να βάλουμε μικρές επιγραφές σε διάφορα εμφανή σημεία του σπιτιού μας, έτσι ώστε να τις βλέπουμε συχνά. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και στον χώρο εργασίας αν υπάρχει τέτοια δυνατότητα

Δεν θα πρέπει να είναι μεγάλες φράσεις, γιατί ο νους θα τις προσπερνά και δεν θα τις διαβάζει. Πρέπει να είναι σύντομες με μια ή δύο γραμμές και τα γράμματα μεγάλα.

Για να είναι εμφανή αυτά που γράφουμε, μπορούμε να γράψουμε την κάθε γραμμή με διαφορετικό χρώμα, ή να βάλουμε την κάθε γραμμή σε ένα κύκλο με διαφορετικό χρώμα γιατί ο νους πιο εύκολα εστιάζεται και διακρίνει τις λέξεις οι οποίες βρίσκονται μέσα σε ένα περίγραμμα.

Δεν βάζουμε  στους τοίχους παραπάνω από δύο το πολύ

τρεις διαφορετικές  επιγραφές, γιατί στο τέλος δεν θα ασχοληθούμε με καμία. Βάζουμε για κάποιο χρονικό διάστημα μια ή δύο επιγραφές με τις φράσεις σε σχέση με αυτό που θέλουμε να δουλέψουμε και να αναπτύξουμε. Μετά από κάποιο διάστημα αλλάζουμε την φράση. Πόσο διάστημα τις κρατάμε εξαρτάται από τι θέλουμε να πετύχουμε και πόσο εργαστήκαμε για αυτό. Για τους μακροπρόθεσμους και κύριους στόχους όπως για παράδειγμα η ανάπτυξη της αυτεπίγνωσης ή το Είμαι αγνή Συνειδητότητα διατηρούμε την επιγραφή για χρόνια.

Βάλτε τις επιγραφές στο υπνοδωμάτιο σας σε δύο οι τρεις μεριές (οπωσδήποτε  απέναντι σας όταν ξαπλώνετε), στην κουζίνα, στο σαλόνι, στον διάδρομο και στην εξώπορτα. Βέβαια όλα αυτά σχετίζονται με το πώς είναι το σπίτι σας και με το ποιους και πόσους μένετε μαζί. Καθώς θα είστε στο σπίτι σας και  θα πέφτει το μάτι σας στην επιγραφή, μην την προσπερνάτε αλλά διαβάστε την προσεκτικά. Και αν πρόκειται για κάτι που πρέπει να εξασκείτε από στιγμή σε στιγμή, ελάτε στην κατάσταση που σας καλεί η φράση. Αν για παράδειγμα διαβάζετε την επιγραφή για την αυτεπίγνωση τότε, όχι μόνο διαβάζετε την επιγραφή αλλά έρχεστε και στην κατάσταση αυτεπίγνωσης. Αν πρόκειται για την γαλήνη, καθώς διαβάζετε τις γραμμές προσπαθείτε να θυμηθείτε μια παρελθούσα φορά που ήσασταν σε εσωτερική  γαλήνη για να νοιώσετε την γαλήνη εκείνη την στιγμή. Αν διαβάζετε την επιγραφή που σας θυμίζει να κάνετε την βραδινή σας άσκηση, θυμίστε στον εαυτό σας ότι είστε αποφασισμένος/η και έχετε την θέληση να κάνετε την άσκηση σας σήμερα το βράδι αλλά και αύριο το πρωί. 

Επειδή κεντρικός στόχος της πνευματικής άσκησης είναι να θυμόμαστε τον Εαυτό μας (η ζωντανή σιωπηλή παρουσία) να είμαστε δηλαδή σε αυτεπίγνωση ή αυτοενθύμιση, αυτό θα πρέπει να είναι ένας από τους κύριους καθημερινούς στόχους της άσκησης μας. Η αυτεπίγνωση είναι ένας βραχυπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος στόχος ταυτόχρονα, γιατί πρέπει να αναπτυχθεί στο έπακρο μέχρι να φτάσουμε στην αυτοπραγμάτωση. Πρέπει να μάθουμε και να γίνουμε ικανοί να παραμένουμε σε αυτεπίγνωση σε όλες τις συνθήκες. Η επιγραφή σε διάφορα μέρη του σπιτιού μας μπορεί να μας θυμίζει να ερχόμαστε σε αυτεπίγνωση. Για να θυμόμαστε να είμαστε σε αυτεπίγνωση απαιτείται να χρησιμοποιήσουμε ποικίλους τρόπους διότι εύκολα ξεχνιόμαστε και ταυτιζόμαστε με τον νου και όχι μόνο.

Παραδείγματα επιγραφών:

Σε όλες τις συνθήκες, κάθε στιγμή

Θυμάμαι να Είμαι

Δεν είμαι το σώμα και ο νους

Είμαι αγνή Συνειδητότητα

Δεν είμαι το σώμα και ο νους

Είμαι φως και αγάπη

Ότι και να συμβαίνει, παραμένω

Ήρεμος γαλήνιος και ειρηνικός

Τίποτε δεν μπορεί να ταράξει την εσωτερική μου γαλήνη

Είμαι ειρήνη Είμαι ειρήνη

ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙΓΡΑΦΩΝ

Κάποιες επιγραφές μπορεί να σχετίζονται με τον κεντρικό στόχο ο οποίος είναι μακροπρόθεσμός στόχος,  όπως για παράδειγμα οι  φράσεις

Δεν είμαι το σώμα και ο νους

Είμαι αγνή Συνειδητότητα

Δεν είμαι το σώμα και ο νους

Είμαι φως και αγάπη

Άλλες με το να θυμόμαστε τον εαυτό μας που είναι από τα θεμελιώδη μέρη της άσκησης και επίσης μακροπρόθεσμος στόχος, όπως για παράδειγμα η φράση

Σε όλες τις συνθήκες, κάθε στιγμή

Θυμάμαι να Είμαι

Άλλες μπορεί να αναφέρονται σε κάποια αρετή που θέλετε να αναπτύξετε ή κάτι που θέλετε να ξεπεράσετε. Για παράδειγμα σε σχέση με την αρετή της αταραξίας και της εσωτερικής γαλήνης, όπως για παράδειγμα η φράση

Ότι και να συμβαίνει, παραμένω

Ήρεμος γαλήνιος και ειρηνικός

Σε σχέση με κάποιο εμπόδιο, όπως για παράδειγμα να μην είστε τακτικοί στην εφαρμογή του καθημερινού προγράμματος άσκησης, όπως για παράδειγμα η φράση 
Κάνω την άσκηση μου καθημερινά

Είμαι αποφασισμένος να ασκούμαι καθημερινά

Σε αυτήν την περίπτωση αν είναι κάποιο εγώ που μας εμποδίζει να κάνουμε την άσκηση μας καθημερινά,  ασχολούμαστε με αυτό για να το εξαλείψουμε και αν πρόκειται για κάποια εξωτερική κατάσταση ψάχνουμε να βρούμε τρόπους να την ξεπεράσουμε ή να την αλλάξουμε. Συνήθως συμβαίνουν και τα δύο, δηλαδή και μας βάζει εμπόδια το εγώ μας και υπάρχουν και εξωτερικές καταστάσεις που μας δυσκολεύουν. Πρώτιστα όμως είναι το εγώ μας, που αντιστέκεται και μας αποτρέπει να ασκηθούμε με συνέπεια και τακτικότητα.

5.  Επίσης μπορείτε να βάλετε για screen saver του τηλεφώνου, της ταμπλέτας ή του υπολογιστή κάποια από τις φράσεις αυτές. Έτσι κάθε φορά που ανοίγετε το κινητό ή τον υπολογιστή να θυμάστε τον σκοπό σας.

Όλα αυτά για να γίνουν χρειάζονται χρόνο, ενέργεια και υψηλό ενδιαφέρον. Αν η πνευματική ζωή και άσκηση δεν είναι πρώτη προτεραιότητα σας είναι δύσκολο να αφιερώσετε πολύ χρόνο και ενέργεια στην εσωτερική σας εργασία και μεταμόρφωση.  Η θεμελιώδης προϋπόθεση στην πνευματικότητα είναι να είναι το κέντρο της ζωή μας η πνευματική μας μεταμόρφωση και η συνειδητοποίηση της Αλήθειας.

ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΩΝ ΤΑΜΑΣΙΚΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ, ΣΥΝΕΠΕΙΑ, ΑΥΤΟΠΟΠΕΙΘΑΡΧΕΙΑ, ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ ~ Ατμαν Νιτυανάντα

ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΤΩΝ ΤΑΜΑΣΙΚΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΩΝ, ΣΥΝΕΠΕΙΑ, ΑΥΤΟΠΟΠΕΙΘΑΡΧΕΙΑ, ΕΓΡΗΓΟΡΣΗ 

Ανεξάρτητα με το τι περιλαμβάνει το καθημερινό πρόγραμμα άσκησης σας, πρώτη προτεραιότητα μαζί με τις ασκήσεις είναι να ξεπεράσετε την βαρεμάρα, την οκνηρία, την τεμπελιά, την αναβλητικότητα (άστο για ύστερα ή για αύριο , δηλαδή για ποτέ) , την δυσαρέσκεια και οποιαδήποτε άλλη μορφή αντίστασης του εγωϊκού νου προς την άσκηση.

Απαιτείται αυτοπειθαρχία, θέληση, αποφασιστικότητα και δραστικά μέτρα για να ξεπεράσουμε τις παραπάνω ταμασικές καταστάσεις που μαζί με την αυτοδικαιολόγηση είναι οι κυριότεροι παράγοντες που οι περισσότεροι δεν προχωρούν στον πνευματικό δρόμο.

Αν δεν ξεπεράσουμε αυτές τις ταμασικές καταστάσεις του νου παρά τις καλές προθέσεις μας δεν θα μπορέσουμε να πετύχουμε μια ριζική αλλαγή και μια βαθιά μεταμόρφωση στον νου και την καρδιά και να βιώσουμε τις ανώτερες καταστάσεις της Συνειδητότητας, την ελευθερία, την ειρήνη, την πληρότητά και την ευδαιμονία της αληθινής  μας φύσης.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΚΟΥΝΑΣ (Σάττβα-Ράτζας-Τάμας)

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΚΟΥΝΑΣ
(Σάττβα-Ράτζας-Τάμας)

Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα η φύση αποτελείται από τρεις πρωταρχικές ποιότητες (γκούνας) οι οποίες είναι οι κύριες δυνάμεις της συμπαντικής σοφίας που καθορίζουν την πνευματική μας ανάπτυξη.

Για οποιαδήποτε πραγματική θεραπεία του νου και πνευματική πρόοδο πρέπει να κατανοήσουμε αυτές τις δυνάμεις και να μάθουμε πώς να εργαζόμαστε με αυτές, όχι μόνο σε σχέση με τον εξωτερικό κόσμο αλλά και μέσα στον ψυχισμό μας.

Ονομάζονται Γκούνας που στα σανσκριτικά σημαίνει «εκείνο που δεσμεύει» επειδή αν κατανοηθούν λάθος μας δεσμεύουν στον εξωτερικό κόσμο.

Οι τρεις γκούνας είναι οι πιο λεπτοφυείς ποιότητες της φύσης που αποτελούν το υπόβαθρο της ύλης, της ζωής και του νου.

Όλα τα αντικείμενα του σύμπαντος συνίστανται από διάφορους συνδυασμούς αυτών των τριών γκούνας.

ΣΑΤΤΒΑ

Είναι η ποιότητα της ευφυΐας, της αρετής, της καλοσύνης, και φέρνει αρμονία, ισορροπία, σταθερότητα. Έχει μια κίνηση προς τα μέσα και προς τα πάνω και επιφέρει το ξύπνημα της συνείδησης. Μας δίνει ευτυχία και ικανοποίηση που έχουν διάρκεια. Είναι η αρχή της διαύγειας, της ευρείας αντίληψης και της ειρήνης. Είναι η δύναμη της αγάπης που ενώνει όλα τα πράγματα σε ένα.

ΡΑΤΖΑΣ

Είναι η ποιότητα της αλλαγής, της δράσης και της αναταραχής. Είναι η δύναμη του πάθους που επιφέρει ανησυχία και διαμάχη (σύγκρουση). Έχει μια κίνηση προς τα έξω και αναζητά τη δράση και τις αισθησιακές απολαύσεις. Προκαλεί ανησυχία, αναστάτωση και θολώνει τη κατανόηση. Η ράτζας φέρνει απληστία, έλλειψη ικανοποίησης, πόνο και δυστυχία. Αναζητά δύναμη, χρήμα, εξουσία, φήμη.

ΤAMAΣ

Είναι η ποιότητα της βραδύνοιας, του σκότους και της αδράνειας. Είναι η δύναμη της άγνοιας που παρεμποδίζει την ορθή δράση και επιβραδύνει τα πράγματα. Έχει μια κίνηση προς τα κάτω και είναι αιτία αποσύνθεσης και διάσπασης. Το τάμας φέρνει άγνοια και πλάνη στο νου, νωθρότητα, τεμπελιά, υπερβολικό ύπνο, προκαλεί αναισθησία και χάσιμο της επαγρύπνησης. Είναι η αρχή του υλισμού και της ασυνειδησίας η οποία καλύπτει τη συνειδητότητα μας.

  

ΓΚΟΥΝΑΣ ΚΑΙ ΝΟΥΣ


ΣΑΤΤΒΑ

Μόνο όταν ο νους είναι ήρεμος και διαυγής μπορούμε να αντιληφθούμε ορθά οτιδήποτε. Η σάττβα φέρνει διαύγεια μέσω της οποίας αντιλαμβανόμαστε την αλήθεια των πραγμάτων και δίνει φως, συγκέντρωση και αφοσίωση.

Αυξάνοντας κανείς τη σάττβα πετυχαίνει την ειρήνη, την αρμονία και επιστρέφει στην Πρωταρχική Φύση και το Αγνό πνεύμα στο οποίο βρίσκεται η απελευθέρωση. Η προσκόλληση στη σάττβα όπως είναι η προσκόλληση στην αρετή μπορούν να δεσμεύσουν το νου. Γι’ αυτό πρέπει να αναπτύξουμε τη σάττβα χωρίς προσκόλληση στις ιδιότητές της. Η αγνή σάττβα δεν καταδικάζει τη ράτζας και τάμας, αλλά κατανοεί τη θέση τους στην συμπαντική αρμονία σαν εξωτερικοί παράγοντες της ζωής και του σώματος.

 ΡΑΤΖΑΣ – ΤΑΜΑΣ

Η ράτζας και η τάμας είναι παράγοντες νοητικής δυσαρμονίας, προκαλούν την πλάνη και την αναστάτωση. Οδηγούν στη λανθασμένη φαντασία και τη λανθασμένη αντίληψη.

Από τη ράτζας προέρχεται η λανθασμένη ιδέα ότι ο εξωτερικός κόσμος είναι αληθινός, το οποίο  είναι η αιτία που αναζητούμε την ευτυχία έξω από τον εαυτό μας και χάνουμε το δρόμο προς την εσωτερική μας ειρήνη.

Η ράτζας δημιουργεί την επιθυμία, τη διαστρέβλωση, προκαλεί αναταραχή και συγκινησιακές αναστατώσεις. Σχετίζεται περισσότερο με τον αισθησιακό νου επειδή οι αισθήσεις κινούνται συνεχώς στην αναζήτηση διάφορων αντικειμένων. Όσο παραμένουμε εμπλεκόμενοι στην αναζήτηση της αισθησιακής απόλαυσης, είμαστε υποκείμενοι στην αστάθεια της ράτζας.

Από τη τάμας προέρχεται η άγνοια η οποία καλύπτει την αληθινή μας φύση και κάνει αδύναμη την ικανότητα της αντίληψης μας. Απ’ αυτήν προκύπτει η ιδέα του «εγώ» ή ξεχωριστού εαυτού εξ αιτίας του οποίου αισθανόμαστε μόνοι και απομονωμένοι. Η τάμας υπερισχύει στη συνειδητότητα που είναι ταυτισμένη με το σώμα, το οποίο είναι αδρανές και περιορισμένο.

Νοητικοί τύποι σύμφωνα με τους γκούνας

ΣΑΤΤΒΙΚΟΙ

Το να υπερισχύει η σάττβα στην φύση μας είναι το κλειδί της υγείας, της δημιουργικότητας και της πνευματικότητας.

Τα σαττβικά άτομα έχουν μια αρμονική φύση που εύκολα προσαρμόζεται και η οποία τους κρατά ελεύθερους από κάθε νοητική ή σωματική αρρώστια. Εργάζονται για την ισορροπία και για να διατηρούν την ειρήνη στο νου η οποία και κόβει την ρίζα της ασθένειας. Σέβονται τους άλλους και φροντίζουν τον εαυτό τους. Βλέπουν τη ζωή σαν μια εμπειρία μάθησης και αναζητούν το καλό σε όλα τα πράγματα ακόμη και στην ασθένεια, την οποία προσπαθούν να κατανοήσουν και όχι απλά να την καταστείλουν. 

ΡΑΤΖΑΣΙΚΟΙ

Έχουν καλή ενέργεια αλλά τη σπαταλούν με την υπερδραστηριότητα και χαλούν τον εαυτό τους. Ο νους τους είναι συνήθως ανήσυχος και σπάνια σε ειρήνη. Προσπαθούν να κυριαρχήσουν στους άλλους, συχνά άσχετα από τα μέσα, και έχουν δυνατές πεποιθήσεις. Είναι ανυπόμονοι και ασυνεπείς στον τρόπο που χειρίζονται τα προβλήματά τους και δεν τους δίνουν το χρόνο που χρειάζονται, ή την υπευθυνότητα που απαιτείται, για να διεκπεραιωθούνε. Κατηγορούν τους άλλους για τα προβλήματά τους συμπεριλαμβάνοντας και τους θεραπευτές τους. Οι ρατζασικοί άνθρωποι μπορούν να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους και γενικά έχουν ένα έλεγχο στη ζωή τους. Ωστόσο δεν έχουν επίγνωση του πνευματικού τους σκοπού και κυριαρχούνται από το «εγώ» στην επιδίωξη της ευτυχίας. Η ζωή τους φέρνει σοκ, τα οποία μπορεί να τους δημιουργήσουν μεγάλη δυστυχία ιδιαίτερα όταν χάνουν τον έλεγχο. Ακόμη κι όταν πετυχαίνουν τους στόχους τους ανακαλύπτουν ότι δεν είναι ευτυχισμένοι.

ΤΑΜΑΣΙΚΟΙ

Οι ταμασικοί έχουν βαθιά ψυχολογικά μπλοκαρίσματα. Η ενέργειά τους και οι συγκινήσεις τους τείνουν να είναι καταπιεσμένες και στάσιμες και δεν γνωρίζουν ποια πραγματικά είναι τα προβλήματά τους. Δεν αναζητούν κατάλληλη θεραπεία και συνήθως έχουν κακή υγιεινή και κακές συνήθειες όσον αφορά τη φροντίδα του εαυτού τους. Αποδέχονται τη κατάστασή τους σαν μοίρα και δεν εκμεταλλεύονται μεθόδους οι οποίες μπορούν να ανακουφίσουν τα προβλήματά τους. Επιτρέπουν σε άλλους ανθρώπους και αρνητικές επιρροές να κυριαρχούν σε αυτούς και δεν τους αρέσει να είναι υπεύθυνοι για τη ζωή τους. Δεν τους αρέσει να χειρίζονται τα προβλήματά τους ή δεν θα επιτρέψουν σε άλλους να τα μάθουν και έτσι χειροτερεύουν τη κατάστασή τους.

ΓΚΟΥΝΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

 Η σάττβα σαν κατάσταση ισορροπίας είναι υπεύθυνη για αληθινή θεραπεία και υγεία.

Η Υγεία διατηρείται ζώντας σαττβικά, που σημαίνει να ζούμε σε αρμονία με τη φύση και τον αληθινό μας εαυτό, καλλιεργώντας την αγνότητα, την καθαρότητα (διαύγεια) και την ειρήνη.

Η ράτζας και η τάμας είναι παράγοντες που φέρνουν την ασθένεια.

Η ράτζας προκαλεί πόνο, αναστάτωση και σπατάλη της ενέργειας.

Η τάμας φέρνει αδράνεια, αποσύνθεση και θάνατο.

Η ράτζας και η τάμας συνήθως εργάζονται μαζί. Η ράτζας προκαλεί υπερδραστηριότητα και σπατάλη της ενέργειας και τελικά οδηγεί στην εξάντληση στην οποία υπερισχύει η τάμας.

Παράδειγμα: Πολύ καυτερά φαγητά, αλκοόλ και σεξουαλική δραστηριότητα είναι καταρχήν ρατζασικά ή διεγερτικά. Τελικά οδηγούν σε ταμασικές καταστάσεις όπως κούραση και κατάπτωση της ενέργειας. Στο νοητικό επίπεδο πολύ αναστατωμένες συγκινήσεις (υπερβολική ράτζας) οδηγούν τελικά στη τάμας (νοητική αδράνεια και θλίψη -μελαγχολία).

 

 ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΓΚΟΥΝΑΣ (Σάττβα-Ράτζας-Τάμας)