Om! Η ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ~ Atman Nityananda

"Από την επιθυμία προέρχεται η δυστυχία, από την επιθυμία ο φόβος.
Γι' αυτόν που είναι ελεύθερος από την επιθυμία, δεν υπάρχει ούτε δυστυχία ούτε φόβος."
           ~ Βούδας

         Η ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ

1. Η επιθυμία είναι συγκινησιακού τύπου, είναι ενέργεια (ψυχική ζωτική ενέργεια) που μας ωθεί παρορμητικά στην απόκτηση του ποθούμενου και λειτουργεί σε συνδυασμό με την φαντασία και την σκέψη.

2. Η επιθυμία δημιουργείται και λειτουργεί με την ταύτιση, την φαντασία και την προβολή.  Η επιθυμία από τη φύση της θέλει περιοδικά και συχνά να βιώνει κάποιου είδους απόλαυση. Για να το πετύχει χρησιμοποιεί το νου και την φαντασία.

3. Η επιθυμία είναι η κινητήριος δύναμη που μας οδηγεί στη δράση.

4. Η επιθυμία είναι ένας μηχανισμός που δρά αυτόματα και ανεξάρτητα από την συνειδητή θέληση μας, αλλά εξ αιτίας της ταύτισης μας με το σώμα και τον νου, νομίζουμε ότι εμείς επιθυμούμε, ότι η επιθυμία είναι δική μας επιλογή. Στην πραγματικότητα όμως αγόμαστε και φερόμαστε από την επιθυμία.

Αρχικά φανταζόμαστε ότι μια κατάσταση, μια δράση, ένα πρόσωπο, ένα αντικείμενο ή τόπος θα μας δώσει ευχαρίστηση, απόλαυση, ικανοποίηση και χαρά.

Στη συνέχεια σχεδιάζουμε πως να τα αποκτήσουμε.

Το πόσο έντονα επιδιώκουμε να ικανοποιήσουμε την επιθυμία είναι από το πόσο φανταζόμαστε και πιστεύουμε ότι θα μας δώσει ικανοποίηση.

Η επανάληψη της ικανοποίησης της επιθυμίας δυναμώνει την επιθυμία η οποία στη συνέχεια γίνεται έξη η οποία επαναλαμβάνεται ανεξάρτητα από την θέληση μας, και έτσι γινόμαστε δέσμιοι της επιθυμίας.

Όλες οι εντυπώσεις και οι ψυχολογικές εμπειρίες καταγράφονται στο υποσυνείδητο και δημιουργούν ένα πέπλο με πολλαπλά στρώματα που καλύπτουν την αληθινή μας φύση (Συνειδητότητα) που είναι αιώνια ειρήνη, αγάπη, πληρότητα και ευδαιμονία.

Χάνουμε έτσι τη θέαση του φωτός μέσα μας και δεν βιώνουμε την ειρήνη, την πληρότητα και την ευδαιμονία που υπάρχει συνεχώς μέσα μας, αλλά τις ευχάριστες και δυσάρεστες ενεργειακές και ψυχολογικές καταστάσεις.

Από την επιθυμία δημιουργούνται όλα τα εγωϊστικά ελαττώματα: Η επιθυμία γίνεται προσκόλληση - απληστία - εγωϊσμός – υπερηφάνεια – θυμός – ζήλια – φόβος – θλίψη – φιλαργυρία - λαγνεία – λαιμαργία κ.λπ.

Μέχρι να ικανοποιήσουμε την επιθυμία μας, αγωνιούμε, ανυπομονούμε, ανησυχούμε,  φοβόμαστε, αμφιβάλλουμε, εκνευριζόμαστε ή θυμώνουμε αν βλέπουμε εμπόδια στην πραγματοποίηση της και όταν αποκτήσουμε και απολαμβάνουμε αυτό που ποθούσαμε, ησυχάζει για λίγο ο νους μας και βιώνουμε την πληρότητα θεϊκού Εαυτού μας (Συνειδητότητα,  Άτμαν).

Αφού ικανοποιηθεί η επιθυμία, ησυχάσει ο νους για λίγο και στη συνέχεια μια καινούργια επιθυμία εμφανίζεται για να κινήσει τον νου, και έτσι ξαναρχίζει ο κύκλος αγωνίας, ανησυχίας, ανυπομονησίας, κ.λπ..

Όταν μια επιθυμία μας έχει ικανοποιηθεί, ανησυχούμε ή φοβόμαστε, μην χάσουμε ή πάθει κάτι το αντικείμενο της επιθυμίας που ήδη έχουμε (π.χ. ένα ερωμένο/η, κινητό, αυτοκίνητο, κ.λπ.), θυμίζω πως ανησυχούμε ή φοβόμαστε μήπως δεν αποκτήσουμε  αυτό που επιθυμούμε.

Επίσης, θυμώνουμε με ότι μας εμποδίζει να αποκτήσουμε αυτό που επιθυμούμε, ή με ότι μας κάνει να χάσουμε ή να πάθει κάτι το αντικείμενο της επιθυμίας που ήδη έχουμε αποκτήσει, και απογοητευόμαστε και στεναχωριόμαστε όταν τελικά το χάσουμε ή δεν το αποκτήσουμε.

Οι επιθυμίες έχουν την τάση να δυναμώνουν και να πολλαπλασιάζονται προς διαφορετικές κατευθύνσεις καθώς τις επαναλαμβάνουμε και τις σκεπτόμαστε.

Η ράτζας ποιότητα μας κάνει αρχικά να βαριόμαστε και στη συνέχεια να ψάχνουμε διαφορετικές και εντονότερες απολαύσεις. Μας οδηγεί στο πάθος, την ηδονή των αισθήσεων και τις εγκόσμιες επιτυχίες.
Η τάμας ποιότητα μας κάνει να βρίσκουμε απόλαυση στο αφύσικο και στο διεστραμμένο.

Όταν δεν μπορεί να ικανοποιηθεί μια επιθυμία μας τότε ο νους στρέφεται σε παρόμοιο ή άλλο αντικείμενο ή πηγή για να βιώσει απόλαυση και ικανοποίηση.(π.χ. Αν επιθυμούμε να κάνουμε έρωτα, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε  για διάφορους λόγους, ή θα στραφούμε στην αυτοϊκανοποίηση, ή σε άλλη απόλαυση. Συνήθως το φαγητό είναι η ευκολότερη λύση για να αντικαταστήσουμε  οποιαδήποτε άλλη επιθυμία που δεν εκπληρώθηκε.

Τα αντικείμενα από μόνα τους δεν είναι ούτε καλά ούτε κακά. Εμείς με τον προγραμματισμένο και μη αγνό νου, προσκολλόμαστε σε αυτά και γινόμαστε δέσμιοι τους.

Είναι ευκολότερο να ενδώσουμε στην παρόρμηση της επιθυμίας, παρά να αντισταθούμε στην επιθυμία.

Η απόσπαση (μη ταύτιση και αδιαφορία) από τα αντικείμενα γίνεται σταδιακά και αυξάνεται σύμφωνα με την προσπάθεια που κάνουμε, την αγνότητα του νου, την ικανότητα να διαλογιζόμαστε, την αγάπη για τον Θεό και την δίψα για την αλήθεια και την απελευθέρωση.

Πρέπει να συλλογιστούμε πολλές φορές το πόσο πόνο παίρνουμε από την αναζήτηση της απόλαυσης και της ευτυχίας στα αντικείμενα και τα πράγματα της ζωής. Όταν αυτή η κατανόηση θα φτάσει στη καρδιά μας τότε θα πάψουμε να αναζητούμε την ευτυχία στα αντικείμενα.

Απόλυτη απόσπαση και αδιαφορία για τα εγκόσμια αποκτά κάποιος που έχει συνειδητοποιήσει την άπειρη ευδαιμονία μέσα του

Το να καταπιέζουμε τις επιθυμίες δεν είναι η λύση. Πρέπει να  παρατηρήσουμε και να κατανοήσουμε τον μηχανισμό  της επιθυμίας, να συνειδητοποιήσουμε το πως μας κινεί ψυχαναγκαστικά, πως μας εμποδίζει να βιώσουμε την ελευθερία και την ευδαιμονία της Ψυχής και μας δημιουργεί δυστυχία και πόνο, και τελικά να τις εξαλείψουμε με την δύναμη της προσευχής, της επανάληψης του ονόματος του Θεού, τον διαλογισμό και άλλες τεχνικές.

Επειδή η επιθυμία είναι πολύ δυνατή, αρχικά είναι απαραίτητο να την στρέψουμε σε  ανώτερες και ευγενείς δράσεις και σκοπούς, με ανώτερο όλων την συνειδητοποίηση της αλήθειας και την ένωση μας με τον Θεό. Στο τέλος και η επιθυμία για την αλήθεια πεθαίνει όταν μας κατακλύσει το Θεϊκό φως.

Βασικές ικανότητες και ιδιότητες για να ελευθερωθούμε από την επιθυμία είναι 

1. Ο έλεγχος των αισθήσεων και του νου,
2. Η ανάπτυξη της διάκρισης (μεταξύ του αληθινού και του ψεύτικου , του αιώνιου και του προσωρινού, του Εαυτού με τον μη εαυτό) 
3. Η ανάπτυξη της απάθειας και μη προσκόλλησης (αδιαφορία για την απόλαυση των αντικειμένων τώρα και πάντα) 
4. Σταμάτημα της ταύτισης με τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις παρορμήσεις και τα αντικείμενα των αισθήσεων. 
5. Επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας (αυτεπίγνωση) 
6. Η αταραξία του νου, η οποία θα αναπτυχθεί σταδιακά και φυσικά, καθώς αναπτύσσονται οι προηγούμενες 4 ικανότητες 
7. Η αγάπη για τον Θεό 
8. Η βαθιά δίψα για την αλήθεια και την απελευθέρωση

    Μερικές νύξεις για την εσωτερική άσκηση και την μεταμόρφωση μας

   Με την πίστη στον εαυτό μας και τον Θεό και την προσευχή μπορούμε να υπερνικήσουμε όλες τις δυσκολίες.

Η κατανόηση είναι βασική για την μεταμόρφωση μας αλλά πρέπει να αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις και να κάνουμε σταθερή συστηματική καθημερινή άσκηση, για να απαλλαγούμε από την επιθυμία. Η κάρμα γιόγκα, η επανάληψη του ονόματος του Θεού, η λατρεία, η προσευχή, η επαγρύπνηση, η αυτεπίγνωση, η αυτοπαρατήρηση,  η προσευχή και όλες οι πνευματικές πρακτικές θα μας επιτρέψουν να απελευθερωθούμε από αυτές. Ο νους θα αντισταθεί με όλη του την δύναμη να μην χάσει την κυριαρχία επάνω μας. Όμως με σταθερή αποφασιστικότητα, θάρρος και πίστη στον εαυτό μας και στο Θεό είναι βέβαιο ότι θα τα καταφέρουμε.

ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ, ΑΥΤΟΝΑΛΥΣΗ, ΕΞΑΛΕΙΨΗ. ~ Swami Sivananda

ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ, ΑΥΤΟΝΑΛΥΣΗ, ΕΞΑΛΕΙΨΗ

Η καθημερινή εδοσκόπηση και αυτοανάλυση είναι ένα απαραίτητο ζητούμενο στον πνευματικό δρόμο. Μόνο τότε μπορείτε να αφαιρέσετε τα ελαττώματά σας και να αναπτυχθείτε  γρήγορα στην πνευματικότητα.

Θα πρέπει να ανακαλύψετε τα ελαττώματά σας μέσα από την καθημερινή ενδοσκόπηση και την αυτοανάλυση και στη συνέχεια να τα εξαλείψετε με τις κατάλληλες μεθόδους.

Αν μια μέθοδος αποτύχει, πρέπει να υιοθετήσετε ένα  συνδυασμό μεθόδων. Εάν η προσευχή αποτύχει, θα πρέπει να καταφύγετε στην συναναστροφή με τους σοφούς (Satsanga-Σάτσανγκα), στην πραναγιάμα, στον διαλογισμό, στην ρύθμιση της δίαιτας, στην αυτοέρευνα, κ.λπ. ( μεθόδοι εξάλειψης του εγώ)

Θα πρέπει όχι μόνο να εξαλείψετε τα μεγάλα κύματα της υπερηφάνειας, της υποκρισίας, της λαγνείας, του θυμού, κλπ., που εκδηλώνονται στην επιφάνεια του συνειδητού νου, αλλά και τις λεπτές εκφράσεις τους που κρύβονται στις γωνίες του υποσυνείδητου νου. Τότε μόνο είστε απόλυτα ασφαλείς.

 ~ Swami Sivananda

Daily introspection and self-analysis is an indispensable requisite. Then alone can you remove your defects and can grow rapidly in spirituality.

Even so, you should find out your defects through daily introspection and self-analysis and then eradicate them through suitable methods. If one method fails, you must adopt a combined method. If prayer fails, you should take recourse to Satsanga or association with the wise, Pranayama, meditation, dietetic regulation, enquiry, etc.

You should destroy not only big waves of pride, hypocrisy, lust, anger, etc., that manifest on the surface of the conscious mind, but also their subtle impressions which lurk in the corners of the subconscious mind. Then only are you perfectly safe.

 ~Swami Sivananda

ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ; ~ Άτμαν Νιτυανάντα

ΓΙΑΤΙ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ;

Όλες οι πρακτικές έχουν ως τελικό σκοπό τον διαλογισμό.

Ο διαλογισμός έχει ως στόχο να μπούμε συνειδητά στο κέντρο της ύπαρξης μας, όπου επικρατεί αβυθομέτρητη σιωπή, πληρότητα, ειρήνη, ελευθερία, μακαριότητα και να εδραιωθούμε καποια στιγμή εκεί.

Χωρίς αυτήν την συνειδητή επαφή με το κέντρο μας, τα περί αγάπης, ενότητας, πνευματικότητας, κ.λπ. είναι ωραία λόγια και ευσεβείς πόθοι.

Οπότε κεντρικός στόχος της πνευματικής άσκησης είναι η εξάσκηση και η επίτευξη του διαλογισμού που σημαίνει υπέρβαση του εγωϊκού μας εαυτού  και συνειδητή ταύτιση με την πνευματική μας φύση (Συνειδητότητα).

Για την επίτευξη του διαλογισμού απαραίτητες προϋποθέσεις είναι η διάλυση των ελαττωμάτων, η ανάπτυξη των αρετών, ο έλεγχος του νου και  των αισθήσεων, η ανάπτυξη της αταραξίας, της απάθειας και της διάκρισης.

Η πρακτική του διαλογισμού θα πρέπει να γίνεται καθημερινά πρωί και βράδυ και ο χρόνος να αυξάνεται σταδιακα ώστε να φτάσουμε κάποια στιγμή να διαλογιζόμαστε για δύο ώρες.

Ο συνεχής καθημερινός διαλογισμός θα μας επιτρέψει σταδιακά να μπορούμε και τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας που υπάρχει δράση και επαφή  του νου με τα αντικείμενα των αισθήσεων να μην χάνουμε την επαφή με την ειρηνική σιωπηλή παρουσία μέσα μας.

Αν ασκούμαστε ειλικρινά, σταθερά και εντατικά κάποια στιγμή, η κάθε μας στιγμή, η κάθε μας δράση θα είναι 'διαλογισμός'.  Δεν εννοώ πρακτική διαλογισμού αλλά πλήρη απορρόφηση στην στιγμή με ελεύθερη, αυθόρμητη δράση, διαποτιζόμενη με την αγάπη, την  ειρήνη και την πληρότητα της Ύπαρξης μας.

Διαβάστε επίσης:

Η ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΥ 
ΤΑ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΥ 

Ότι σπέρνουμε θερίζουμε ~ Atman Nityananda

 Ότι σπέρνουμε θερίζουμε

Τρεις αλήθειες για την σπορά και τον θερισμό.

1. Ο γεωργός όταν σπέρνει σιτάρι δεν περιμένει να φυτρώσει βαμβάκι.

2.  Επίσης ξέρει ότι δεν θα φυτρώσει ο σπόρος την επόμενη μέρα της σποράς. Σπέρνει το σιτάρι τον Οκτώβριο και σταδιακά μέσα από διαδικασίες που συμβαίνουν στον σπόρο μέσω της αλληλεπίδρασης του με την γη αναπτύσσεται και φυτρώνει την Άνοιξη, ή δε συγκομιδή γίνεται το καλοκαίρι, Ιούνιο ή Ιούλιο. 

3. Τέλος ο κάθε σπόρος δεν δίνει μόνο ένα σπόρο αλλά πολύ περισσότερους σπόρους.

Ο νους μας είναι σαν την γόνιμη γη και οι εντυπώσεις που επιτρέπουμε να μπαίνουν μέσα μας δια μέσου των αισθήσεων και μάλιστα αυτές οι οποίες μας τράβηξαν το ενδιαφέρον και την προσοχή και εμποτίστηκαν με κάποιο συναίσθημα είναι οι σπόροι οι οποίοι θα κυοφορηθούν για κάποιο διάστημα στο υποσυνείδητο και μετά θα φυτρώσουν και θα δώσουν καρπούς και μάλιστα πολλαπλάσιους της εντύπωσης που κυοφορήθηκε. Έτσι και το καλό και το κακό που αφήσαμε να μπει μέσα μας θα γεννήσει πολλαπλάσιο καλό ή κακό.

«Ενός κακού μύρια έπονται λέει» το ρητό,  αλλά το ίδιο ισχύει και για το καλό. Η ζωή πάντα δίνει απλόχερα, αλλά το τι θα πάρουμε εξαρτάται από το τι θα σπείρουμε και θα καλλιεργήσουμε μέσα μας.

Εμείς μπορεί να νομίζουμε ότι οι εντυπώσεις (αυτά που βλέπουμε, ακούμε, μυρίζουμε κ.λπ.) αλλά και αυτά που σκεπτόμαστε και νοιώθουμε είναι  στατικές ενέργειες οι οποίες απλά αποθηκεύονται στο νου σαν μνήμες. Αλλά η πραγματικότητα είναι διαφορετική . 'Ότι μπαίνει μέσα μας και καταγράφεται στο υποσυνείδητο είναι ένας σπόρος, (ενεργειακός βέβαια), ο οποίος δεν παραμένει αδρανής αλλά μέσα από διάφορες υποσυνείδητες διεργασίες και σε συνεργασία του ατομικού μας νου με τον παγκόσμιο νου θα φυτρώσει ως επιθυμία για δράση σε σχέση με αυτές τις εντυπώσεις και ως εξωτερική πραγματικότητα για να μπορέσει αυτή η επιθυμία να πραγματοποιηθεί.

Οπότε οτιδήποτε βιώνουμε μέσω των αισθήσεων και οτιδήποτε αναπαράγουμε στο νου (και που πάντα είναι σχετιζόμενα με ότι αντιληφθήκαμε μέσω των αισθήσεων, είναι οι σπόροι που θα δημιουργήσουν το μέλλον μας. 

Οπότε είναι στο χέρι μας να δημιουργήσουμε συνειδητά το μέλλον μας και να μην το αφήσουμε στη τύχη και τις μηχανικές αντιδράσεις που παρακινούνται από τα κατώτερα ένστικτα και τις επιθυμίες που προέρχονται με αυτά.

Αν θέλουμε ένα μέλλον αρμονίας, ευημερίας, ειρήνης ομορφιάς θα πρέπει να τρέφουμε το νου μας με ότι είναι αρμονικό, όμορφο, ότι προκαλεί ειρήνη και αρμονία μέσα μας και ότι μας εξυψώνει προς την πνευματική μας φύση.

Οι αρχαίοι πρόγονοι μας αλλά και οι σοφοί της ανατολής γνώριζαν την δύναμη που έχουν οι εντυπώσεις και το πόσο επηρεάζουν το νου μας ποικιλοτρόπως. ¨έχουν τεραστία επίδραση ακόμη και στην αναπαραγωγή παιδιών, για αυτό ήθελαν οι γυναίκες να βλέπουν να έχουν ωραίες παραστάσεις από όμορφα αγάλματα για να βγάζουν όμορφα παιδιά. 

Ένας από τους νόμους της ζωής μας λέει ότι "όπως είναι επάνω έτσι είναι και κάτω".    

Οπότε όπως οι όμορφες παραστάσεις που προσλαμβάνουν με τις αισθήσεις ο πατέρας και η μητέρα μπορούν να δημιουργήσουν ένα όμορφο σώμα έτσι και οι ανώτερες σκέψεις και συναισθήματα των γονέων και ιδιαίτερα την στιγμή της ερωτικής συνεύρεσης που θα συμβεί η γονιμοποίηση θα δημιουργήσουν ένα άνθρωπο με χαρίσματα νοητικά και ψυχικά χαρίσματα.

Το παιχνίδι της ζωής, η Συνειδητότητα και η επιθυμία ~ Ατμαν Νιτυανάντα

"Από την επιθυμία προερχεται ο πόνος, από την επιθυμία προέρχεται ο φόβος. Αλλά για εκείνον που είναι ελεύθερος από την επιθυμία δεν υπάρχει ούτε πόνος, ούτε φόβος"                                                                                                                        ~ Βούδας

Το παιχνίδι της ζωής, η Συνειδητότητα και η επιθυμία

Όλη η ζωή είναι ένα παιχνίδι των τριών ποιοτήτων (γκούνας, gunas: sattva-rajas-Tamas), των πέντε στοιχείων (αιθέρας, αέρας, φωτιά νερό, γη) και της κοσμικής ενέργειας. Όλες οι μορφές, τα πετρώματα, τα φυτά, οι ήλιοι, οι πλανήτες, τα ζώα και οι άνθρωποι και τα όντα όλων των άλλων διαστάσεων, τα πάντα, είναι φτιαγμένα από  τα παραπάνω θεμελιώδη συστατικά της ζωής. Οι 3 ποιότητες (γκούνας: σάττβα, ράτζας, τάμας), τα 5 στοιχεία και το πράνα εμποτίζονται από την παγκόσμια Συνειδητότητα (Πνεύμα, Θεός, Μπράμαν κ.λπ.) που  είναι η πηγή τους. Η Συνειδητότητα διαπερνά και διαποτίζει τα πάντα και είναι η αιτία της ύπαρξης των πάντων, ενώ η ίδια η Συνειδητότητα είναι αναίτια, αυθύπαρκτη, αυτόφωτη, ακατάστρεπτη και αιώνια. Η Συνειδητότητα ​​είναι χωρίς μορφή, ομοιογενής, πέρα από τον νου, την δυαδικότητα, τον χρόνο, την αιτιότητα και δεν έχει μέρη (δεν τρέχει  (δεν  τεμαχίζεται) δεν μεταβάλλεται,  και η φύση της είναι ειρήνη, αγάπη και ευδαιμονία. 

Οι άνθρωποι αν και στην ουσία είμαστε η Συνειδητότητα, λόγω της τάμας και ράτζας ποιότητες (γκούνας) ξεχνάμε ότι είμαστε Συνειδητότητα και ένα με την παγκόσμια Συνειδητότητα ​​και να ταυτιζόμαστε με το σώμα και τον νου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αντιλαμβανόμαστε τον εξωτερικό κόσμο (τον κόσμο που προσλαμβάνουμε με τις 5 αισθήσεις) ως μια στέρεα πραγματικότητα ανεξάρτητη από την Συνειδητότητα. και τον εαυτό μας χωρισμένο από την πηγή της ζωής, την Συνειδητότητα, (Θεός, Πνεύμα, Μπράμαν κ.λπ.) και τον κόσμο και κατά συνέπεια να αισθανόμαστε κατά κάποιο τρόπο ξένοι στο σπίτι μας.

Η τάμας ποιότητα (γκούνα) βάζει ένα πέπλο στον νου και μας εμποδίζει να αντιληφθούμε ότι είμαστε η Συνειδητότητα και εξ αιτίας αυτού μας κάνει να ταυτιστούμε  με το σώμα και τον νου, και ράτζας κάνει τον νου εξωστρεφή, ανήσυχο, παθιασμένο και προσκολλημένο στα αντικείμενα των αισθήσεων κα τις απολαύσεις που μας δίνουν. Εξ αιτίας λοιπόν αυτών των δύο ποιοτήτων ξεχνάμε ότι είμαστε  η Συνειδητότητα, η προσοχή μας και η επίγνωση μας τρέχουν μέσω των αισθήσεων προς τα έξω και έτσι δεν βιώνουμε  την ενότητα, την πληρότητα, την ελευθερία και την ευδαιμονία που είμαστε, αλλά τις απολαύσεις, τις εγκόσμιες επιτυχίες αλλά και το πόνο και την δυστυχία που σχετίζεται με αυτά.

Καθώς ο νους από την μικρή κιόλας ηλικία έρχεται σε επαφή με τα αντικείμενα των αισθήσεων και βιώνουμε ευχαρίστηση και απόλαυση αναπτύσσεται μέσα μας και μεγαλώνει σταδιακά ο πόθος και η επιθυμία για τις απολαύσεις των αισθήσεων, η προσκόλληση σε αυτές και ο εγωϊσμός. Η επιθυμία κινεί συνεχώς τον νου μας και μας οδηγεί συνεχώς σε εξωτερικές δράσεις που σκοπεύουν στον να βρούμε απόλαυση, φήμη, επιτυχίες, δόξα και δύναμη. Αυτή η κίνηση του νου προς τα εγκόσμια δεν σταματά ποτέ γιατί από την φύση της η επιθυμία είναι ακόρεστη. 

Μαζί με την επιθυμία αναπτύσσονται και όλες οι υπόλοιπες εγωιστικές τάσεις που δεν είναι τίποτα άλλο από τροποποιήσεις ή επέκταση της ίδιας της επιθυμίας. Η απληστία είναι για παράδειγμα να θέλουμε όλο και περισσότερο αυτό που επιθυμούμε, π.χ. περισσότερα χρήματα, περισσότερη απόλαυση, περισσότερο φήμη κ.λπ.. Ζηλεύουμε τους άλλους επειδή έχουν αυτό που επιθυμούμε να έχουμε και εμείς. Η επιθυμία μεταμορφώνεται σε θυμό (όπως το γάλα γίνεται γιαούρτι, η επιθυμία γίνεται θυμός) όταν κάτι ή κάποιος να μας αποτρέπει από την πραγματοποίηση επιθυμία μας. Όλες οι διακλαδώσεις (εγωιστικές τάσεις) του δέντρου του εγώ είναι κατά βάση τροποποιήσεις της επιθυμίας.

Το δένδρο του εγώ

 Έχει ως κορμό την επιθυμία και τον εγωϊσμό 

και σαν κλαδιά όλες τις υπόλοιπες εκφράσεις του εγώ

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΠΟΙΟΤΗΤΕΣ (ΓΚΟΥΝΑΣ)
(Σάττβα-Ράτζας-Τάμας)

Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα η φύση αποτελείται από τρεις πρωταρχικές ποιότητες (γκούνας) οι οποίες είναι οι κύριες δυνάμεις της συμπαντικής σοφίας που καθορίζουν την πνευματική μας ανάπτυξη.

Για οποιαδήποτε πραγματική θεραπεία του νου και πνευματική πρόοδο πρέπει να κατανοήσουμε αυτές τις δυνάμεις και να μάθουμε πώς να εργαζόμαστε με αυτές, όχι μόνο σε σχέση με τον εξωτερικό κόσμο αλλά και μέσα στον ψυχισμό μας.

Ονομάζονται Γκούνας που στα σανσκριτικά σημαίνει «εκείνο που δεσμεύει» επειδή αν κατανοηθούν λάθος μας δεσμεύουν στον εξωτερικό κόσμο.

Οι τρεις γκούνας είναι οι πιο λεπτοφυείς ποιότητες της φύσης που αποτελούν το υπόβαθρο της ύλης, της ζωής και του νου.

Όλα τα αντικείμενα του σύμπαντος συνίστανται από διάφορους συνδυασμούς αυτών των τριών γκούνας.

ΣΑΤΤΒΑ

Είναι η ποιότητα της ευφυΐας, της αρετής, της καλοσύνης, και φέρνει αρμονία, ισορροπία, σταθερότητα. Έχει μια κίνηση προς τα μέσα και προς τα πάνω και επιφέρει το ξύπνημα της συνείδησης. Μας δίνει ευτυχία και ικανοποίηση που έχουν διάρκεια. Είναι η αρχή της διαύγειας, της ευρείας αντίληψης και της ειρήνης. Είναι η δύναμη της αγάπης που ενώνει όλα τα πράγματα σε ένα.

ΡΑΤΖΑΣ

Είναι η ποιότητα της αλλαγής, της δράσης και της αναταραχής. Είναι η δύναμη του πάθους που επιφέρει ανησυχία και διαμάχη (σύγκρουση). Έχει μια κίνηση προς τα έξω και αναζητά τη δράση και τις αισθησιακές απολαύσεις. Προκαλεί ανησυχία, αναστάτωση και θολώνει τη κατανόηση. Η ράτζας φέρνει απληστία, έλλειψη ικανοποίησης, πόνο και δυστυχία. Αναζητά δύναμη, χρήμα, εξουσία, φήμη.

ΤAMAΣ

Είναι η ποιότητα της βραδύνοιας, του σκότους και της αδράνειας. Είναι η δύναμη της άγνοιας που παρεμποδίζει την ορθή δράση και επιβραδύνει τα πράγματα. Έχει μια κίνηση προς τα κάτω και είναι αιτία αποσύνθεσης και διάσπασης. Το τάμας φέρνει άγνοια και πλάνη στο νου, νωθρότητα, τεμπελιά, υπερβολικό ύπνο, προκαλεί αναισθησία και χάσιμο της επαγρύπνησης. Είναι η αρχή του υλισμού και της ασυνειδησίας η οποία καλύπτει τη συνειδητότητα μας.

  

ΓΚΟΥΝΑΣ (ΠΟΙΟΤΗΤΕΣ) ΚΑΙ ΝΟΥΣ

Η ΣΑΤΤΒΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ

Μόνο όταν ο νους είναι ήρεμος και διαυγής μπορούμε να αντιληφθούμε ορθά οτιδήποτε. Η σάττβα φέρνει διαύγεια μέσω της οποίας αντιλαμβανόμαστε την αλήθεια των πραγμάτων και δίνει φως, συγκέντρωση και αφοσίωση.

Αυξάνοντας κανείς τη σάττβα πετυχαίνει την ειρήνη, την αρμονία και επιστρέφει στην Πρωταρχική Φύση και το Αγνό πνεύμα στο οποίο βρίσκεται η απελευθέρωση. Η προσκόλληση στη σάττβα όπως είναι η προσκόλληση στην αρετή μπορούν να δεσμεύσουν το νου. Γι’ αυτό πρέπει να αναπτύξουμε τη σάττβα χωρίς προσκόλληση στις ιδιότητές της. Η αγνή σάττβα δεν καταδικάζει τη ράτζας και τάμας, αλλά κατανοεί τη θέση τους στην συμπαντική αρμονία σαν εξωτερικοί παράγοντες της ζωής και του σώματος.

  ΟΙ ΡΑΤΖΑΣ &ΤΑΜΑΣ ΠΟΙΟΤΗΤΕς

Η ράτζας και η τάμας είναι παράγοντες νοητικής δυσαρμονίας, προκαλούν την πλάνη και την αναστάτωση. Οδηγούν στη λανθασμένη φαντασία και τη λανθασμένη αντίληψη.

Από τη ράτζας προέρχεται η λανθασμένη ιδέα ότι ο εξωτερικός κόσμος είναι αληθινός, το οποίο  είναι η αιτία που αναζητούμε την ευτυχία έξω από τον εαυτό μας και χάνουμε το δρόμο προς την εσωτερική μας ειρήνη.

Η ράτζας δημιουργεί την επιθυμία, τη διαστρέβλωση, προκαλεί αναταραχή και συγκινησιακές αναστατώσεις. Σχετίζεται περισσότερο με τον αισθησιακό νου επειδή οι αισθήσεις κινούνται συνεχώς στην αναζήτηση διάφορων αντικειμένων. Όσο παραμένουμε εμπλεκόμενοι στην αναζήτηση της αισθησιακής απόλαυσης, είμαστε υποκείμενοι στην αστάθεια της ράτζας.

Από τη τάμας προέρχεται η άγνοια η οποία καλύπτει την αληθινή μας φύση και κάνει αδύναμη την ικανότητα της αντίληψης μας. Απ’ αυτήν προκύπτει η ιδέα του «εγώ» ή ξεχωριστού εαυτού εξ αιτίας του οποίου αισθανόμαστε μόνοι και απομονωμένοι. Η τάμας υπερισχύει στη συνειδητότητα που είναι ταυτισμένη με το σώμα, το οποίο είναι αδρανές και περιορισμένο.

Νοητικοί τύποι σύμφωνα με τους γκούνας

ΣΑΤΤΒΙΚΟΙ

Το να υπερισχύει η σάττβα στην φύση μας είναι το κλειδί της υγείας, της δημιουργικότητας και της πνευματικότητας.

Τα σαττβικά άτομα έχουν μια αρμονική φύση που εύκολα προσαρμόζεται και η οποία τους κρατά ελεύθερους από κάθε νοητική ή σωματική αρρώστια. Εργάζονται για την ισορροπία και για να διατηρούν την ειρήνη στο νου η οποία και κόβει την ρίζα της ασθένειας. Σέβονται τους άλλους και φροντίζουν τον εαυτό τους. Βλέπουν τη ζωή σαν μια εμπειρία μάθησης και αναζητούν το καλό σε όλα τα πράγματα ακόμη και στην ασθένεια, την οποία προσπαθούν να κατανοήσουν και όχι απλά να την καταστείλουν. 

ΡΑΤΖΑΣΙΚΟΙ

Έχουν καλή ενέργεια αλλά τη σπαταλούν με την υπερδραστηριότητα και χαλούν τον εαυτό τους. Ο νους τους είναι συνήθως ανήσυχος και σπάνια σε ειρήνη. Προσπαθούν να κυριαρχήσουν στους άλλους, συχνά άσχετα από τα μέσα, και έχουν δυνατές πεποιθήσεις. Είναι ανυπόμονοι και ασυνεπείς στον τρόπο που χειρίζονται τα προβλήματά τους και δεν τους δίνουν το χρόνο που χρειάζονται, ή την υπευθυνότητα που απαιτείται, για να διεκπεραιωθούνε. Κατηγορούν τους άλλους για τα προβλήματά τους συμπεριλαμβάνοντας και τους θεραπευτές τους. Οι ρατζασικοί άνθρωποι μπορούν να πραγματοποιήσουν τους στόχους τους και γενικά έχουν ένα έλεγχο στη ζωή τους. Ωστόσο δεν έχουν επίγνωση του πνευματικού τους σκοπού και κυριαρχούνται από το «εγώ» στην επιδίωξη της ευτυχίας. Η ζωή τους φέρνει σοκ, τα οποία μπορεί να τους δημιουργήσουν μεγάλη δυστυχία ιδιαίτερα όταν χάνουν τον έλεγχο. Ακόμη κι όταν πετυχαίνουν τους στόχους τους ανακαλύπτουν ότι δεν είναι ευτυχισμένοι.

ΤΑΜΑΣΙΚΟΙ

Οι ταμασικοί έχουν βαθιά ψυχολογικά μπλοκαρίσματα. Η ενέργειά τους και οι συγκινήσεις τους τείνουν να είναι καταπιεσμένες και στάσιμες και δεν γνωρίζουν ποια πραγματικά είναι τα προβλήματά τους. Δεν αναζητούν κατάλληλη θεραπεία και συνήθως έχουν κακή υγιεινή και κακές συνήθειες όσον αφορά τη φροντίδα του εαυτού τους. Αποδέχονται τη κατάστασή τους σαν μοίρα και δεν εκμεταλλεύονται μεθόδους οι οποίες μπορούν να ανακουφίσουν τα προβλήματά τους. Επιτρέπουν σε άλλους ανθρώπους και αρνητικές επιρροές να κυριαρχούν σε αυτούς και δεν τους αρέσει να είναι υπεύθυνοι για τη ζωή τους. Δεν τους αρέσει να χειρίζονται τα προβλήματά τους ή δεν θα επιτρέψουν σε άλλους να τα μάθουν και έτσι χειροτερεύουν τη κατάστασή τους.

Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ, ΤΑ ΖΕΥΓΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ~ Μπακαβάντ Γκίτα

Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ, ΤΑ ΖΕΥΓΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ 

"Οι άνθρωποι ζουν στην πλάνη εξ αιτίας της επιθυμίας  και των ζευγών των αντιθέτων που γεννιούνται από αυτή." 
                                                                                         ~ Μπακαβάντ Γκίτα

ΣΧΟΛΙΟ
Τα ζεύγη των αντίθετων είναι η ευχαρίστηση (απόλαυση)-πόνος,  χαρά-λύπη, γοητεία-απογοήτευση, έλξη- αποστροφή, αγάπη(ιδιοτελής)-μίσος, αρέσκεια-απαρέσκεια, συμπάθεια-αντιπάθεια, ζέστη-κρύο, κέρδος-απώλεια, νίκη-ήττα, τιμή-ατίμωση, έπαινος-μομφή,
https://elmisattva-gnosis.blogspot.com.es/2017/05/blog-post.html
~~~
~ Μπακαβάντ Γκίτα  Κεφ. 7

27. Όλοι οι άνθρωποι βρίσκονται μέσα στην πλάνη από την γέννηση τους, ω Αρτζούνα, πλανεμένοι από τα ζεύγη των αντιθέτων  που γεννιούνται από την επιθυμία και την αποστροφή, ω καταστροφέα των εχθρών!

28. Αλλά οι αγαθοεργοί, που οι αμαρτίες τους έχουν εξαντληθεί, αυτοί λυτρωμένοι από την πλάνη των ζευγών των αντιθέτων, Εμένα λατρεύουν με ακλόνητη πίστη.

29. Αυτοί που ζητώντας καταφύγιο σε Εμένα αγωνίζονται για την λύτρωση από τα γηρατειά και τον θάνατο, αυτοί θα γνωρίσουν πλήρως εκείνο το Μπράμαν, τα πάντα για τον υπέρτατο Εαυτό και το κάρμα!

Κεφ 2

45. Οι Βέδες ασχολούνται με τις τρεις ποιότητες της φύσης (Γκούνας). Εσύ όμως ω Αρτζούνα ξεπέρασε αυτές τις τρείς ποιότητες της φύσης, ελευθερώσου από τα ζεύγη των αντιθέτων, παρέμενε πάντα στην ποιότητα σάττβα, χωρίς να νοιάζεσαι για αποκτήματα και πώς να τα διατηρήσεις, και να είσαι εδραιωμένος στον Εαυτό (Συνειδητότητα, Άτμαν).

ΣΧΟΛΙΟ
Οι τρείς ποιότητες (γκούνας) είναι οι σάττβα, η ράτζας και η τάμας.
https://elmisattva-gnosis.blogspot.com.es/2016/10/blog-post_63.html

Κεφ 5

3. Πραγματικός απαρνητής (Σανυάσιν) θα πρέπει να θεωρείται αυτός που ούτε μισεί, ούτε επιθυμεί, γιατί ελεύθερος από τα ζεύγη των αντιθέτων, ω Αρτζούνα, αυτός εύκολα ελευθερώνεται από την σκλαβιά. 

Κεφ 15

5. Εκείνοι που ελευθερώθηκαν από την υπερηφάνεια και την πλάνη, που έχουν νικήσει το κακό της προσκόλλησης, που κατοικούν συνεχώς στον Εαυτό, με τις  επιθυμίες τους  να έχουν εξανεμιστεί, απελευθερωμένοι από τα ζεύγη αντιθέτων, που είναι γνωστά σαν ευχαρίστηση-πόνος, φτάνουν χωρίς πλάνη στην αιώνια κατοικία.