H συνειδητότητα προέρχεται από την ύλη; Είναι αποτέλεσμα του εγκεφάλου; ~ Άτμαν Νιτυανάντα

 H Συνειδητότητα προέρχεται από την ύλη; Είναι αποτέλεσμα του εγκεφάλου;

Εισαγωγή

Την εποχή του άκρατου υλισμού, πολλοί επιστήμονες ισχυρίζονται ότι Θεός ή Πνεύμα δεν υπάρχει και ότι η Συνειδητότητα που έχει ο άνθρωπος είναι ένα φαινόμενο που δημιουργείται από την ύλη και τον εγκέφαλο.

Ο κ. Γιώργος Παξινός ισχυρίζεται:  «Δεν υπάρχει ψυχή, όλα πηγάζουν από τον εγκέφαλο» (η πηγή της συνέντευξης στο τέλος). Είναι σαν να λέει περίπου, ότι όλα αυτά που έχουν πει όλοι οι σοφοί περί ψυχής και πνεύματος ανά τους αιώνες είναι φαντασιώσεις τους.

Και συνεχίζει στην συνέντευξη του: "Εγώ ως μεγαλύτερο πρόβλημα θεωρώ ότι η ανθρωπότητα πρέπει να έχει το «γνώθι σ αυτόν», να καταλάβει ο άνθρωπος ποιος είναι. Δεν ξέρουμε ποιοι είμαστε και γιατί είμαστε εδώ πέρα".  

Πράγματι δεν έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι το  γνώθι σ αυτόν, αλλά ο κ. Παξινός αναφέρεται στο γνώθι σ αυτόν από τη σκοπιά της νευροεπιστήμης· λέει δηλαδή ότι η νευροεπιστήμη θα μας εξηγήσει τι είναι ο άνθρωπος και ποιός ο σκοπός της ζωής του. Λες και δεν είναι γνωστό τοις πάσι, ότι οι σοφοί, όλων των εποχών μας έχουν πει ποικιλοτρόπως ότι πρέπει να ερευνήοσουμε τον εαυτό μας, ότι δεν είμαστε αυτό που νομίζουμε, και ότι σκοπός μας είναι να συνειδητοποιήσουμε την Θεϊκή μας φύση και την ενότητα με τον Θεό, με όλους και με όλα. Περιμέναμε την νευροεπιστήμη και μερικούς σύγχρονους επιστήμονες να μας πουν τι είναι το γνώθι σ αυτόν και  ποιός ο σκοπός του ανθρώπου.

Και καθώς ως φαίνεται ο κ. Παξινός έφτασε στο γνώθι σ αυτόν μέσα από την μελέτη των νευρώνων και του εγκεφάλου, θεωρεί πιθανότατα ως αυτογνωσία την μελέτη των κυττάρων του εγκεφάλου, των νευρώνων, των νευροδιαβιβαστών και των ορμονών.

Αλλά τότε, όλα αυτά που μας έχουν πει ο Πλάτων, ο Σωκράτης, ο Πυθαγόρας, ο Χριστός και ο Βούδας και όλοι οι μεγάλοι πνευματικοί δάσκαλοι δεν είναι πολύτιμες γνώσεις αυτογνωσίας βασισμένες στην δική τους μελέτη και άσκηση; Δεν είναι γνώσεις που μας βοηθούν να ασκηθούμε στην αυτογνωσία μέσα από ένα πρακτικό πειραματικό τρόπο, όπου το πείραμα, ο πειραματιζόμενος και ο σκοπός του πειράματος συντελούνται μέσα στον ίδιο μας τον εαυτό; Ή μήπως οι διδασκαλίες τους και οι διάφορες μέθοδοι και πρακτικές όπως η αυτοπαρατήρηση, η αυτοέρευνα, η διάκριση, ο διαλογισμός, η προσευχή, κ.λπ. είναι θεωρίες για να περνάμε την ώρα μας; Από την προσωπική εμπειρία εκτιμώ ακριβώς το αντίθετο. Οι γνώσεις αυτές είναι σαν τα πολύτιμα μαργαριτάρια που βρίσκει κανείς στα βάθη της θάλασσας και δυστυχώς λίγοι είναι αυτοί που προς το παρόν τις αξιοποιούν. Πολλοί μάλιστα τις χλευάζουν, και για αυτό είχε πει ο Ιησούς Χριστός στους μαθητές του : “Μη δίνετε τα άγια στα σκυλιά και μη ρίχνετε τα μαργαριτάρια στους χοίρους, γιατί μπορεί να τα καταπατήσουν και μετά θα στραφούν εναντίον σας και θα σας κομματιάσουν”.

 

Η αυτογνωσία είναι η επιστήμη των επιστημών. Η αυτογνωσία (που ήταν στο παρελθόν αλλά και σήμερα σε πολλές περιπτώσεις στενά συνδεδεμένη με την φιλοσοφία και την πνευματικότητα) και τα αποτελέσματα της, στηρίζονται σε έρευνα χιλιάδων χρόνων, από χιλιάδες ασκούμενους και εκατοντάδες σοφούς ή φωτισμένους. Και όλοι έχουν καταλήξει (τουλάχιστον οι φωτισμένοι) στα ίδια αποτελέσματα ανεξαρτήτως χώρου, χρόνου και μεθόδου έρευνας και άσκησης Όλοι αυτοί μας έχουν μιλήσει ότι υπάρχει μια αρχή (Θεός, Πνεύμα, Συνειδητότητα, Μπράμαν, Ρα, Απόλλων,  κλπ. ονόμασε το όπως θέλεις), η οποία είναι πέρα από το νου και την ύλη και η οποία κυριαρχεί επάνω σε αυτά. Μας είπαν επίσης ότι αυτή η αρχή (ο Θεός ή Συνειδητότητα) διαπερνάει τα πάντα και ενοικεί μέσα σε όλα όντα, και ότι αυτή η παγκόσμια Συνειδητότητα και η ανθρώπινη Συνειδητότητα είναι ένα και το αυτό. Ο χριστός το είπε με το ''εγώ και ο Πατέρας μου είμαστε Ένα'', Στις Ουπανισάδες λέγεται με τις μεγάλες ρήσεις όπως το ´´Ayam Atma Brahma´´ (Ο Εαυτός μου (Ατμαν) είναι το Μπράμαν δηλ. ο Θεός). 

Διαβάζοντας την συνέντευξη του  διαπίστωσα επίσης, ότι ο κ. Παξινός μπερδεύει τις λειτουργίες του νου και των συναισθημάτων με την Συνειδητότητα. Και αυτό το μπέρδεμα δεν είναι μόνο δικό του αλλά της πλειοψηφίας της ανθρωπότητας και των επιστημόνων. Από αυτή την λανθασμένη αντίληψη σχετικά με το τι είναι ο νους, τα συναισθήματα, οι σκέψεις, οι επιθυμίες, το εγώ, οι παρορμήσεις, τι είναι η Συνειδητότητα και ποιά η σχέση τους μεταξύ τους, προέρχονται όλα τα προβλήματα και  οι δυστυχίες του ανθρώπου σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. 

Υπάρχουν βέβαια και επιστήμονες (δεν γνωρίζω αν είναι η πλειοψηφία) που συμφωνούν με τους πνευματικούς δασκάλους και αποδέχονται την Συνειδητότητα ως μη υλική πραγματικότητα και ως την αρχή όλων όσων υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρξουν. Αντιλαμβάνονται τη Συνειδητότητα σαν την ενοποιό δύναμη πίσω από όλα τα φαινόμενα και την κοινή συνισταμένη σε όλους τους ανθρώπους. Στο επίπεδο της συνειδητότητας είμαστε όλοι Ένα ή ακριβέστερα όλοι είμαστε η μια και αυτή Συνειδητότητα. Στο επίπεδο των μορφών ο καθένας έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του αλλά και σε αυτό το επίπεδο δεν είμαστε αποκομμένοι αλλά ζούμε ενωμένοι και ο ένας αλληλεπιδρά με τον άλλο και όλο το σύμπαν. Μοιραζόμαστε τα πάντα, αλλά δυστυχώς ο εγωισμός και η άγνοια έχει δημιουργήσει τείχη δυστυχίας ανάμεσα στους ανθρώπους, τις κοινωνίες και τα κράτη.

ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ

Σας παραθέτω την άποψη μου για το αν συνειδητότητα προέρχεται από την ύλη, βασισμένη στην πάνω από εικοσιπέντε χρόνων αυτοέρευνα, μελέτη και στοχασμό των σημαντικότερων φιλοσοφιών, πνευματικών διδασκαλιών και δασκάλων στο κόσμο. Προσωπικά θεωρώ την αυτογνωσία την επιστήμη των επιστημών, διότι χωρίς αυτή, κανένα φαινόμενο δεν μπορεί να ειδωθεί έτσι όπως ακριβώς είναι.

Δεν χρειάζεται μεγάλη ή πολύπλοκη εξωτερικη έρευνα (όπως για παράδειγμα αυτή που μελετά τις εμπειρίες κοντά στο θάνατο, που απαιτεί πολύχρονη διαδικασία με συλλογή στοιχείων και αξιολόγηση τους)  για να αποδειχτεί ότι η Συνειδητότητα δεν είναι προϊόν της ύλης και του εγκεφάλου.  

Η γνώση (του εαυτού μας)  που προέρχεται από την άμεση παρατήρηση του εαυτού μας είναι πολύ πιο αξιόπιστη και ακριβής από αυτή που προέρχεται από την μελέτη των φαινομένων που προσλαμβάνονται από τις αισθήσεις, αλλά παρά ταύτα η πλειοψηφία των ανθρώπων επειδή είναι ταυτισμένη με το σώμα και τις αισθήσεις θεωρούν πιο πραγματικό αυτό που μπορούν να δουν, να ακούσουν και να πιάσουν. Αυτός ήταν και ο λόγος που πολλοί σοφοί δεν κατανοήθηκαν, κυνηγήθηκαν και σκοτώθηκαν με σημαντικότερο όλων των Ιησού Χριστό.

 Η αυτοέρευνα, μέσω της άμεσης παρατήρησης, της διερευνητικής προσοχής, της διάκρισης, του στοχασμού και της γνώσης (βασισμένης στην γνώση των φωτισμένων), είναι ο ασφαλέστερος και ο ακριβέστερος τρόπος να εξακριβώσει κάποιος από άμεση εμπειρία ότι η Συνειδητότητα δεν είναι παράγωγο της ύλης και του εγκεφάλου. Αυτό που απαιτείται είναι ένας νους, διαυγής, με ικανότητα διάκρισης και συγκέντρωσης και απαλλαγμένος από προκαταλήψεις.

Μέσα από την άμεση παρατήρηση του εαυτού μας σε όλα τα επίπεδα μπορούμε να διαπιστώσουμε τελικά, ότι υπάρχει κάτι μέσα μας, η συνειδητή σιωπηλή παρουσία ή Συνειδητότητα, η οποία δεν μεταβάλλεται ούτε για μια στιγμή. Αυτή η συνειδητή σιωπηλή παρουσία παραμένει σταθερή και αμετάβλητη σε όλες τις συνθήκες, και παρ' όλες τις μεταβολές που συμβαίνουν στο σώμα, τις ορμόνες, την ενέργεια, τον εγκέφαλο, το συναίσθημα, το νου, την σκέψη.
Όλα τα προαναφερόμενα από το σώμα ως τον νου αλλάζουν συνεχώς κατάσταση στην διάρκεια της ημέρας αλλά η συνειδητή σιωπηλή παρουσία παραμένει αμετάβλητη και σταθερή. Είναι θέμα καθαρής παρατήρησης και διάκρισης να διαπιστώσει κάποιος παρατηρώντας τον εαυτό του σε όλες τις συνθήκες, ότι αυτή η συνειδητή σιωπηλή παρουσία είναι το συνεχές φόντο (υπόβαθρο) κάθε εμπειρίας. Οι σκέψεις και τα συναισθήματα συνεχώς αλλάζουν, το ίδιο και η ενέργεια και το σώμα. Άλλοτε είμαστε κουρασμένοι, άλλοτε ξεκούραστοι, άλλοτε χαρούμενοι άλλοτε λυπημένοι, άλλοτε σκεπτόμαστε  και άλλοτε (αν και σπάνια) ο νους μας είναι ήσυχος. Άλλοτε είμαστε συγκεντρωμένοι σε κάτι και άλλοτε ο νους μας τρέχει από θέμα σε θέμα. Αν είμαστε προσεκτικοί προς τα μέσα και δεν είμαστε τελείως ταυτισμένοι με τα περιεχόμενα του νου, τα συναισθήματα, το σώμα ή τα εξωτερικά αντικείμενα θα παρατηρήσουμε ότι υπάρχει πάντα κάτι σταθερό μέσα μας. Υπάρχει κάτι που δεν αλλάζει παρ' ότι αλλάζουν συνεχώς οι αισθητηριακές αντιλήψεις καθώς και η νοητική, συναισθηματική και σωματική μας κατάσταση. Αυτό το κάτι είναι η συνειδητή σιωπηλή παρουσία ή Συνειδητότητα.

Έτσι παρ' ότι η σωματική κατάσταση αλλάζει, παρ ότι οι ορμόνες αλλάζουν, παρ ότι η ενεργειακή κατάσταση αλλάζει, παρ ότι η συναισθηματική κατάσταση αλλάζει, παρ ότι η νοητική κατάσταση αλλάζει, αυτή η συνειδητή σιωπηλή παρουσία μέσα μας παραμένει σταθερά αμετάβλητη. 

Επίσης παρ' ότι το σώμα μεγαλώνει με τα χρόνια, αρρωσταίνει, ή μπορεί να υπάρχουν ορμονικές διαταραχές και αρρώστιες η συνειδητή σιωπηλή παρουσία δεν επηρεάζεται διόλου από αυτές. Αν ρωτήσεις κάποιο μεγάλο σε ηλικία πως αισθάνεται τον εαυτό του με τόσα χρόνια στην πλάτη, θα σου πει ότι νοιώθει νέος παρά τα χρόνια του, και ότι απλά το σώμα του δεν 'ακούει' πια. Νοιώθει ότι κάτι μέσα του (αν και δεν μπορεί να διακρίνει με καθαρότητα τι ακριβώς είναι αυτό) παραμένει όπως ήταν πάντα, νέο και φρέσκο, παρά τις αλλαγές του σώματος και τα χρόνια που πέρασαν. Αυτό επίσης είναι μια ξεκάθαρη απόδειξη, ότι υπάρχει κάτι μέσα μας που δεν αλλάζει παρ' ότι το σώμα, γηράσκει, φθείρεται και οι νοητικές λειτουργίες εξασθενούν (μνήμη, διαύγεια κ.λπ.). Αυτό το κάτι είναι η Συνειδητότητα.

Άρα μέσα από την αυτέρευνα δύο πράγματα μπορούν διαπιστωθούν. Πρώτον ότι υπάρχει μέσα μας κάτι που παραμένει σταθερό και αμετάβλητο (η συνειδητή σιωπηλή παρουσία ή Συνειδητότητα) και δεύτερον ότι αυτό δεν επηρεάζεται από αυτό που συμβαίνει στο σώμα, την ενέργεια, το συναίσθημα και το νου. Το τρίτο που μπορεί να συνειδητοποιήσει κάποιος μέσα από την αυτοέρευνα, όταν έχει εξαγνιστεί ο νους του αρκετά, είναι ότι είναι αυτή η συνειδητή σιωπηλή παρουσία ή Συνειδητότητα και΄όχι το σώμα όπως νόμιζε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Και αυτό είναι το σημαντικότερο ή μάλλον το κεντρικό ζητούμενο της αυτογνωσίας. Αλλά δεν είναι το θέμα που εξετάζουμε τώρα.

 Με βάση τα παραπάνω τα ερωτήματα που τίθενται είναι: 

Αν η συνειδητή σιωπηλή παρουσία ήταν παράγωγο της ύλης και του εγκέφαλου δεν θα έπρεπε να μεταβάλλεται σε κάθε μεταβολή που συμβαίνει στο σωματικό, ορμονικό, ενεργειακό συναισθηματικό, εγκεφαλικό και νοητικό επίπεδο;

Μπορεί να παραμένει σταθερό κάτι το οποίο προέρχεται από κάτι που είναι συνεχώς μεταβαλλόμενο? 

  

Απάντηση

Η απάντηση είναι ότι δεν μπορεί και δεν γίνεται να παραμένει σταθερό και αμετάβλητο αυτό που προέρχεται από κάτι που μεταβάλλεται συνεχώς. 

Συνεπώς αφού η συνειδητή σιωπηλή παρουσία (η Συνειδητότητα) δεν μεταβάλλεται δεν μπορεί να είναι παράγωγο της συνεχώς μεταβαλλόμενης υλικής πραγματικότητας από το επίπεδο του σώματος έως και το επίπεδο του νου (ο οποίος είναι κι αυτός υλική πραγματικότητα λεπτομερέστερης μορφής.). 

Συμπέρασμα

Η Συνειδητότητα δεν είναι προϊόν του εγκεφάλου και της ύλης γενικότερα, δια τον απλούστατο λόγο ότι η Συνειδητότητα δεν επηρεάζεται και δεν μεταβάλλεται -από ότι συμβαίνει στο σώμα, στις ορμόνες, στον εγκέφαλο, στο ενεργειακό πεδίο, στα συναισθήματα και στο νου, και τα οποία μεταβάλλονται συνεχώς- δεν μεγαλώνει, ούτε μικραίνει, ούτε καλυτερεύει, ούτε χειροτερεύει, .

Η φύση της Συνειδητότητας

Η Συνειδητότητα (αυτό που λένε Θεός οι θρησκείες) είναι αυθύπαρκτη, αυτόφωτη, άχρονη, άμορφη, αμετάβλητη, ακίνητη, χωρίς μέρη και χαρακτηριστικά. Είναι έξω από το χρόνο, τον χώρο και την αιτιότητα ενώ η υλοενέργεια βρίσκεται υπόκειται στο χώρο, το χρόνο και την αιτιότητα, έχει μέρη, χαρακτηριστικά και μεταβάλλεται συνεχώς.  Οπότε όλα αυτά που ισχύουν για την ύλη και το νου (ο οποίος είναι κι αυτός υλική πραγματικότητα λεπτομερέστερης μορφής), δεν έχουν καμία αναφορά ή αλληλεπίδραση με την Συνειδητότητα.

Περισσότερα σχετικά με τη φύση της Συνειδητότητας (Ατμαν) και τη διάακριση ανάμεσα στη Συνειδητότητα και τα σώματα μπορείς να διαβάσεις στους συνδέσμους που δίνονται  στο παράρτημα στο τέλος του άρθρου.(Είναι στα αγγλικά)

Τώρα τίθεται το αντίστροφο ερώτημα.

Ο νους και η υλική πραγματικότητα παράγονται από την Συνειδητότητα;

Αυτό το ερώτημα είναι δυσκολότερο να απαντηθεί και χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη έρευνα και στοχασμό. Υπάρχουν αρκετές πηγές από μεγάλους δασκάλους και πνευματικές διδασκαλίες και παραδόσεις, οι οποίες μας δίνουν γνώσεις σχετικά με τη φύση της συνειδητότητας, του νου και της ύλης και της σχέσης τους μεταξύ τους. Αν κάποιος τα μελετήσει σε βάθος, στοχαστεί και διαλογιστεί επάνω σε αυτά μπορεί μέσα από την έμπνευση και την διαίσθηση να γνωρίσει και να κατανοήσει αν η ύλη παράγεται από τη Συνειδητότητα και με ποιό τρόπο.

Έχω μελετήσει και στοχαστεί αρκετά επάνω σε αυτό και έχω καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα για το οποίο όμως αφήνω κάποιο περιθώριο ότι μπορεί να μην είναι σωστό. Μου λείπουν κάποια κομμάτια από το πάζλ αλλά παρά ταύτα θεωρώ ότι η αντίληψη μου, (η οποία συμπίπτει με αυτά που έχουν κάποιοι πνευματικοί δάσκαλοι των οποίων εκτιμώ την σοφία), είναι κοντά στην αλήθεια. Η στάση μου όμως είναι να κρατάω επιφυλάξεις για την αλήθεια της κατανόησης μου όταν δεν έχω όλα τα δεδομένα που θεωρώ απαραίτητα για να την αποδεχτώ ως αληθινή.

Η αντίληψη μου σχετικά με αυτό το θέμα είναι η εξής:

Πρώτον ότι η ύλη και η ενέργεια είναι ένα και το αυτό, υπάρχει δηλαδή υλοενέργεια και όχι ύλη και ενέργεια σαν δύο ξεχωριστά πράγματα· και δεύτερον ότι η υλοενέργεια δεν παράγεται από την Συνειδητότητα αλλά ενυπάρχει στη Συνειδητότητα* και λειτουργεί και γίνεται αντιληπτή χάριν της συνειδητότητας. Χωρίς την Συνειδητότητα η υλοενέργεια δεν θα ήταν αντιληπτή, διότι η Συνειδητότητα είναι το φως της επίγνωσης που κάνει όλες τι μορφές αντιληπτές. Η Συνειδητότητα αν και άμορφη ή ίδια με το φως της κάνει όλα τα αντικείμενα και τις μορφές αντιληπτές. Συνεπώς χωρίς την Συνειδητότητα η υλοενέργεια θα ήταν ανύπαρκτη· η υλοενέργεια υπάρχει επειδή υπάρχει η Συνειδητότητα. 

Η υλοενέργεια δεν παράγεται όμως από τη Συνειδητότητα όπως για παράδειγμα το γιαούρτι από το γάλα. Το γάλα που είναι το αίτιο μεταβάλλεται και γίνεται γιαούρτι (το αποτέλεσμα). Αλλά αν η Συνειδητότητα μεταβαλλόταν για να γίνει υλοενέργεια τότε αυτό θα σήμαινε ότι και αυτή είναι μεταβαλλόμενη και ότι ανήκει στον κόσμο της αιτιότητας του χώρου και του χρόνου και κάτι τέτοιο είναι ασυμβίβαστο με την φύση της που είναι αμετάβλητη, άχρονη και άμορφη. Το ότι η Συνειδητότητα είναι αμετάβλητη, άχρονη και άμορφη είναι η γνώση που πρέρχεται από την άμεση εμπειρία μέσω του διαλογισμού και της εσωτερικής ενόρασης.

Τότε ποιά είναι η σχέση της Συνειδητότητας με την υλοενέργεια;

Η υλοενέργεια ενυπάρχει στην Συνειδητότητα όπως ο αντικατοπτρισμός στην έρημο (δες παρακάτω στο σχόλιο). Είναι πιο ακριβές να πούμε ότι η υλοενέργεια εμφανίζεται μέσα στη Συνειδητότητα παρά ότι υπάρχει. Η υλοενέργεια είναι ένα φαινόμενο και όχι ύπαρξη και μάλιστα αυθύπαρκτη. Η υλοενέργεια σε οποιαδήποτε μορφή γίνεται αντιληπτή μόνο όταν το φως της Συνειδητότητας (επίγνωσης) το φωτίσει. Υπάρχουν εκατοντάδες μορφών γύρω μας κάθε στιγμή, αλλά αυτά γίνονται αντιληπτά μόνο όταν πέφτει η προσοχή μας (που είναι η ίδια η Συνειδητότητα) επάνω τους.  Η υλοενέργεια είναι ένα φαινόμενο που εμφανίζεται μέσα σε ένα σταθερό, αμετάβλητο, ακίνητο, αυθύπαρκτο και αυτόφωτο υπόβαθρο,  αυτό της Επίγνωσης ή  Συνειδητότητας.

 Ένα παράδειγμα που μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση της σχέσης ανάμεσα στη Συνειδητότητα και την υλοενέργεια είναι το φως του ήλιου. Η θερμότητα ενυπάρχει μέσα στο φως. Όπου υπάρχει ηλιακό φως υπάρχει και θερμότητα, Δεν νοείται ηλιακό φως χωρίς θερμότητα. Παρόμοια η υλοενέργεια ενυπάρχει μέσα στην Συνειδητότητα. Στην ουσία η Συνειδητότητα και η υλοενέργεια είναι μια αδιαίρετη ενότητα. Και τα δύο υπάρχουν αιωνίως αλλά η πρώτη (η Συνειδητότητα) είναι αυθύπαρκτη, αυτόφωτη, αμετάβλητη και ομοιογενής* (είναι μια ουσία, μία ποιότητα) και η δεύτερη (η υλοενέργεια) δεν είναι αυθύπαρκτη (ενυπάρχει στην Συνειδητότητα) ούτε αυτόφωτη (φωτίζεται από το φως της Συνειδητότητας) είναι συνεχώς μεταβαλλόμενη και ετερογενής* (αποτελείται από διαφορετικές ποιότητες και ουσίες).

ΣΧΟΛΙΑ

η υλοενέργεια ενυπάρχει στη Συνειδητότητα*: Στην πραγματικότητα δεν μπορεί να εμπεριέχεται η υλοενέργεια στη Συνειδητότητα αφού η υλοενέργεια βρίσκεται μέσα στο χώρο, τον χρόνο και την αιτιότητα, ενώ η Συνειδητότητα είναι πέρα από αυτά. Τότε πως ενυπάρχει η υλοενέργεια στην Συνειδητότητα; Η σχέση της Συνειδητότητας με την υλοενέργεια μπορεί να κατανοηθεί από  το παράδειγμα του αντικατοπτρισμού στην έρημο. Ο αντικατοπτρισμός υπάρχει επειδή υπάρχει η έρημος, είναι ένα φαινόμενο που παράγεται επειδή υπάρχει η έρημος, αλλά ο αντικατοπτρισμός δεν ενυπάρχει μέσα στην άμμο, δεν είναι μέρος της άμμου. Ο αντικατοπτρισμός και η άμμος είναι δύο διαφορετικές 'πραγματικότητες'. Παρόμοια η υλοενέργεια και η Συνειδητότητα είναι δύο τελείως διαφορετικής τάξης πραγματικότητες, με την Συνειδητότητα να είναι το αμετάβλητο υπόβαθρο στο οποίο εμφανίζεται η μεταβαλλόμενη υλοενέργεια. Όπως ο αντικατοπτρισμός δεν μπορεί να επιδράσει και να επηρεάσει την άμμο, έτσι και οτιδήποτε συμβαίνει στην υλοενέργεια δεν μπορεί να επηρεάσει και να μεταβάλλει με κάποιο τρόπο την Συνειδητότητα. 

Αν η Συνειδητότητα επηρεαζόταν από την υλοενέργεια, τότε η πνευματικότητα και η πνευματική άσκηση δεν θα είχαν κανένα νόημα αφού δεν θα μπορούσαμε ποτέ να απελευθερωθούμε από τις συνέπειες των δράσεων και των μεταβολών της υλοενέργειας. Αλλά οι σοφοί, οι μεγάλοι πνευματικοί δάσκαλοι και οι γραφές διακηρύττουν εδώ και χιλιάδες χρόνια, το άχρονο μήνυμα της ελευθερίας από τα δεσμά της ύλης (υλοενέργειας). Αν και το Πνεύμα ή Συνειδητότητα ήταν και αυτό μεταβαλλόμενο (που σημαίνει μη τέλειο) και προσβαλλόταν από τις κινήσεις της υλοενέργειας δεν θα υπήρχε τρόπος να επιτευχτεί αυτή η ελευθερία από την ύλη.

η Συνειδητότητα είναι αμετάβλητη και ομοιογενής*:  είναι μια ουσία, μία ποιότητα, αδιαίρετη, χωρίς μέρη, δεν έχει ποιότητες όπως σχήμα, μορφή, χρώμα και μέγεθος, δεν είναι ούτε πυκνή, ούτε αραιή, είναι αμετάβλητη, ακίνητη, αυθύπαρκτη, αυτόφωτη, χωρίς αρχή και τέλος, πέρα από την υλοενέργεια, από τον χρόνο, τον χώρο και την αιτιότητα.  Και αφού τα σώματα του ανθρώπου (φυσικό, αστρικό και αιτιατό) είναι φτιαγμένα από την υλοενέργεια η Συνειδητότητα είναι σαφώς πέρα από τα σώματα και δεν επηρεάζεται από αυτά. 

 η υλοενέργεια είναι μεταβαλλόμενη και ετερογενής*: αποτελείται από διαφορετικές ποιότητες και ουσίες, οι οποίες συνδυάζονται και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους δημιουργώντας όλες τις φαινομενικές μορφές σε όλα τα επίπεδα. Οι τρεις γκούνας (σάττβα-ράτζας-τάμας), τα πέντε λεπτοφυή στοιχεία (Τάττβας) και τα πέντε χοντροειδή στοιχεία (αιθέρας, αέρας, φωτιά, νερό, γη), τα οποία είναι παράγωγα των λεπτοφυών στοιχείων είναι τα δομικά υλικά από τα οποία δημιουργείται όλο το υλικό σύμπαν. Είναι και αυτή (η υλοενέργεια) αιώνια, αλλά υπόκειται σε συνεχή κίνηση και μεταβολή. Το κάθε μέρος της επηρεάζει τα άλλα, και μολονότι η ίδια η υλοενέργεια δεν γεννιέται ούτε πεθαίνει, όλες οι μορφοποιήσεις που προσλαμβάνει, είναι υποκείμενες στην γέννηση, την φθορά και το θάνατο. Είναι όπως συμβαίνει με τον ωκεανό. Τα κύματα εμφανίζονται και εξαφανίζονται αλλά ο ωκεανός παραμένει.

Πηγή της συνέντευξης κ. Γιώργου Παξινού : http://www.lifo.gr/now/people/66528

Παράρτημα:

Διάβασε για τη φύση της Συνειδητότητας (Ατμαν) και τη διάκριση ανάμεσα στη Συνειδητότητα (Ατμαν) και τα κατώτερα οχήματα ή σώματα, που ανήκουν στο επίπεδο της υλοενέργειας στους παρακάτω συνδέσμους.

• The nature of our True Self - Swami Sivananda
• Atman is Distinct from the Pancha Koshas (five bodies) by Swami Sivananda 
• Discriminating between the Self and the non-Self - by Swami Sivananda

VIDEO: The illusion of matter and the eternal Soul