 |
| Η ΑΜΜΑ σε διαλογισμό |
Διαλογισμός και Σαττβικός Νους
Αν την ώρα που
κάνετε διαλογισμό υπερισχύει στον νου η σάττβα* ποιότητα (λειτουργεί δηλαδή ο νους κάτω από την επίδραση της σάττβα ποιότητας),
τότε ο διαλογισμός συμβαίνει φυσικά και αυθόρμητα, διότι στην σάττβα κατάσταση,
ο νους είναι διαυγής, ελαφρύς, φωτεινός, σταθερός, γαλήνιος, αντιληπτικός,
εστιασμένος.
Όταν υπερισχύει η
ράτζας ποιότητα ο νους είναι ανήσυχος, υπερδραστήριος, διασπασμένος, θέλει να
έρθει σε επαφή με τα αντικείμενα των αισθήσεων γι’ αυτό μας ωθεί σε δράση και όταν υπερισχύει η τάμας γκούνα είναι
ληθαργικός, βαριεστημένος, βαρύς, σκοτεινιασμένος, μη αντιληπτικός, κοιμισμένος.
Το ποια ποιότητα (γκούνα) θα κυριαρχεί στον νου μας πιο
συχνά και για περισσότερο χρόνο εξαρτάται από το ποια ποιότητα υπερέχει
ποσοστιαία στον νους μας. Αν για παράδειγμα έχουμε περισσότερο σάττβα (μόνο σε προχωρημένοι μαθητές υπερισχύει η
σάττβα ποιότητα στον νου), τότε ο νους μας θα είναι στην διάρκεια της
ημέρας για περισσότερο χρόνο σε σάττβα κατάσταση και θα υπερισχύουν σε αυτόν οι
σαττβικές ιδιότητες. Ακόμη και αν και δεν υπερτερεί η σάττβα ποιότητα στον νου
μας, μπορούμε με διάφορους τρόπους πριν ξεκινήσουμε τον διαλογισμό να φέρουμε
το νου προς την σαττβική του κατάσταση. Για παράδειγμα μπορούμε να
τραγουδήσουμε μάντρα, να τραγουδήσουμε ύμνους, να κάνουμε για μερικά λεπτά Χάθα
γιόγκα ασάνας, πραναγιάμα (αναπνευστικές
ασκήσεις) και να επαναλάβουμε νοερά κάποιο μάντρα.
Επειδή ο νους
επηρεάζεται (και τρέφεται) με ότι
έρχεται σε επαφή, γι’ αυτό όταν βρισκόμαστε σε περιβάλλον σάττβα πολύ πιο
εύκολα μπορούμε να τον φέρουμε και να τον διατηρήσουμε σε κατάσταση σάττβα. Για
παράδειγμα όταν βρισκόμαστε στην φύση, σε ιερούς τόπους (όπως ο Παρθενώνας και οι Δελφοί), πνευματικά κέντρα μεγάλων
δασκάλων (λέγονται άσραμ στην Ινδία),
στην παρουσία κάποιου φωτισμένου δασκάλου ή προχωρημένου μαθητή, ο νους μας
γίνεται πολύ πιο εύκολα ήρεμος, αντιληπτικός γαλήνιος και έτσι μπορούμε να
διαλογιστούμε ευκολότερα.
Αν θέλετε να
εμβαθύνετε και να προχωρήσετε γρηγορότερα στον διαλογισμό είναι κάτι
περισσότερο από απαραίτητο να επιδιώκετε την συντροφιά φωτισμένων ή
προχωρημένων μαθητών και να πηγαίνετε όσο γίνεται πιο συχνά σε ιερά μέρη, σε πνευματικά
κέντρα δασκάλων και στην φύση για να κάνετε διαλογισμό και άλλες πρακτικές.
Επειδή τον
περισσότερο χρόνο κάνουμε διαλογισμό στο σπίτι μας, είναι πολύ σημαντικό να
ορίσετε ένα χώρο στο σπίτι τον οποίο θα χρησιμοποιείτε αποκλειστικά για τον διαλογισμό
και τις άλλες πρακτικές. Δεν θα πρέπει να κάνετε καμία άλλη χρήση αυτού του
χώρου ούτε θα πρέπει να τον χρησιμοποιούν, να τον επισκέπτονται και να κάθονται
σε αυτόν το χώρο άλλα άτομα εκτός από εσάς. Είναι σημαντικό να βάλετε
αντικείμενα με σάττβα δόνηση όπως οι εικόνες δασκάλων, ιερά σύμβολα, ημιπολύτιμους
λίθους, λουλούδια, ιερά βιβλία όπως η Καινή διαθήκη και η Μπαγκαβάτ Γκίτα. Μπορείτε
να αυξάνετε συνεχώς τις σαττβικές δονήσεις σε αυτόν τον χώρο με το να ψέλνετε
καθημερινά μάντρα και ύμνους, να κάνετε λατρεία και προσευχές, να καίτε λιβάνι
και αιθέρια έλαια. Θα πρέπει να διατηρείτε τον χώρο καθαρό και να τον αερίζετε
καθημερινά.
Όταν καθόμαστε να κάνουμε
διαλογισμό, είναι σημαντικό να διαπιστώσουμε στην αρχή ποια ποιότητα (γκούνα) κυριαρχεί εκείνη τη στιγμή στον
νου μας. Παρατηρούμε επίσης τις σκέψεις μας και τα συναισθήματα μας. Αφού
διαπιστώσουμε σε ποια νοητική και συναισθηματική κατάσταση βρισκόμαστε, μέλημα μας είναι να
φέρουμε το νου μας όσο γίνεται σύμφωνα με τις συνθήκες σε κατάσταση
σάττβα. Είναι δεδομένο ότι η ταμασική
και η ρατζασική κατάσταση που μπορεί να βρίσκεται ο νους μας, δεν είναι πάντοτε
της ίδιας έντασης. Όσο πιο έντονη είναι η παρουσία της ράτζας ή της τάμας
ποιότητας εκείνη την στιγμή, τόσο πιο πολύ προσπάθεια θα χρειαστεί να φέρουμε
τον νου σε σάττβα κατάσταση. Με την εμπειρία, την εξάσκηση και τον εξαγνισμό
του νου μας γινόμαστε όλο και πιο ικανοί να φέρνουμε τον νου σε σάττβα
κατάσταση. Στα πρώτα χρόνια της άσκησης μου, συνήθως χρειαζόταν να επαναλαμβάνω
το μάντρα για 45΄ λεπτά περίπου για να ησυχάσει ο νους μου και να αρχίζω να
απολαμβάνω την εσωτερική σιωπή.
Αν την ώρα που πάμε
να κάνουμε διαλογισμό υπερισχύει η τάμας ποιότητα, τότε μπορούμε να κάνουμε ένα
κρύο ντους, μερικές δυναμικές ασκήσεις Χάθα Γιόγκα, μερικές ασκήσεις αναπνοών (πραναγιάμα), να τραγουδήσουμε ή να
ακούσουμε μερικά μάντρα με έντονο ρυθμό, να βγούμε έξω να κάνουμε ένα μικρό
περίπατο 10’-15’ λεπτά επαναλαμβάνοντας κάποιο μάντρα. Όλα αυτά θα μας
βοηθήσουν να βγούμε από την ταμασική κατάσταση και ταυτόχρονα να συγκεντρωθεί ο
νους μας.
Αν υπερισχύει η
ράτζας κατάσταση μπορούμε να κάνουμε ένα χλιαρό ντους, ασκήσεις χάθα γιόγκα με ένα ήρεμο τρόπο και με συνδυασμό
αναπνοής, μπορούμε να κάνουμε πραναγιάμα, να χορέψουμε ήρεμα κάνοντας το μάντρα,
να τραγουδήσουμε το μάντρα και να τραγουδήσουμε ύμνους. Έτσι ο νους θα ηρεμήσει και ταυτόχρονα θα
συγκεντρωθεί και θα είναι έτοιμος για διαλογισμό.
Είναι σημαντικό να επιδιώκουμε
να κάνουμε τον διαλογισμό την ίδια ώρα, στην ίδια θέση, με την ίδια στάση. Ο
νους (αλλά και το σώμα) με αυτόν τον
τρόπο προγραμματίζεται και έτσι μπορούμε πολύ πιο εύκολα να πετυχαίνουμε την
σαττβική κατάσταση και συνεπώς ένα καλύτερο διαλογισμό.
Θυμίζω πως η αύξηση
της σάττβα ποιότητας στον νου γίνεται:
1.
με το να ζούμε
σαττβική ζωή, δηλαδή να προσλαμβάνουμε από τις πέντε αισθήσεις κατά κύριο λόγο
σαττβικές εντυπώσεις (οι εντυπώσεις είναι
η κύρια τροφή του νου), να διατηρούμε σαττβικές σχέσεις, να τρώμε σαττβικές
τροφές, να έχουμε συχνή επαφή με σαττβικούς τόπους, να έχουμε σαττβικές
συνήθειες, να έχουμε συχνή (αν είναι
δυνατόν επαφή) με δασκάλους ή προχωρημένος μαθητές, να ακούμε ιερή μουσική
και μάντρα, να διαβάζουμε καθημερινά ιερά βιβλία όπως η Μπαγκαβάτ Γκίτα, βιβλία
φωτισμένων πνευματικών δασκάλων και να αποφεύγουμε ότι είναι ταμασικής (πάνω
από όλα) και ρατζασικής φύσης,
2.
με την διάλυση των
εγωϊκών τάσεων και των επιθυμιών (είναι
ρατζασοταμασικής φύσης),
3.
με το να κάνουμε
καθημερινά πνευματικές πρακτικές, διαλογισμό, αυτοέρευνα, νοερή επανάληψη
μάντρα και τραγούδισμα μάντρα (όπως το ‘Ομ
ναμά Σιβάϊ’), να ψέλνουμε
ύμνους, να κάνουμε λατρεία, Χάθα γιόγκα ασάνας, πραναγιάμα, κ.λπ.
Η σάττβα ποιότητα
είναι η βάση της καλής υγείας (σωματικής
και ψυχικής) και της πνευματικής μας
μεταμόρφωσης. Τελικός στόχος είναι ο νους μας να γίνει ολοκληρωτικά σαττβικός
και μέσω του συνεχή καθημερινού διαλογισμού να συγχωνευτεί στην πηγή του την
Συνειδητότητα (εσωτερική σιωπηλή
παρουσία, Άτμαν, Μπράμαν, Πνεύμα, Θεός κ.λπ.) και να αποκτήσει την αγνότητα
και την φωτεινότητα της Συνειδητότητας. Αυτό είναι φώτιση (αυτοπραγμάτωση, απελευθέρωση).
Διάβασε
περισσότερα για τις γκούνας:
και στην Μπαγκαβάντ
Γκίτα κυρίως στα κεφάλαια 14, 17, και 18