ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ
Σύμφωνα με τις
τρεις ποιότητες-γκούνας (Σάττβα-Ράτζας-Τάμας)
Απόσπασμα από το κεφάλαιο
18 της Μπαγκαβάντ Γκίτα
ΣΑΤΤΒΙΚΗ
33. Η σταθερότητα η ακλόνητη, με την οποία υποτάσσονται μέσω του διαλογισμού
(σταθερής προσήλωσης του νου στον Εαυτό ή Άτμαν, -Γιόγκα) οι λειτουργίες του
νου, του Πράνα (ζωτική ενέργεια), και των αισθήσεων αυτή η σταθερότητα Ω
Αρτζούνα λέγεται Σαττβική.
ΣΧΟΛΙΟ: Όταν ο νους χάρη στην μακρόχρονη, ειλικρινή, σταθερή
άσκηση, την μεγάλη αποδυνάμωση και εξάλειψη των εγωϊκών τάσεων και επιθυμιών,
γίνει αγνός-σαττβικός, γίνει απαθής και γαλήνιος, τότε μπορεί να συγκεντρωθεί
σταθερά στην πηγή του. (Άτμαν, Συνειδητότητα). Μέσω του σταθερού αυτού
διαλογισμού στον Εαυτό (Άτμαν) υποτάσσονται πλήρως οι αισθήσεις, η ζωτική ενέργεια και
ο ίδιος ο νους. Ο νους γίνεται ακίνητος όπως η φλόγα ενός κεριού σε απάνεμο
μέρος.
Μέσω αυτής της σταθερότητας σταματάει η εξωστρεφής τάση του νου προς τα έξω
μέσα από τις αισθήσεις, καθώς και η ανεξέλεγκτη κίνηση των αισθήσεων και του
νου προς τα αντικείμενα των αισθήσεων. Ο νους απολαμβάνει την σαττβική ευτυχία
(ευδαιμονία) του Άτμαν, που είναι η
αθάνατη πνευματική μας φύση.
ΡΑΤΖΑΣΙΚΗ
34. Αλλά η σταθερότητα, με την οποία προσκολλάται κανείς στο Ντάρμα, στον
καρπό της επιθυμίας, στην απόλαυση και στην
απόκτηση πλούτου, αυτή η σταθερότητα, Ω Αρτζούνα, είναι Ρατζασική.
ΣΧΟΛΙΟ: Ο νους στον οποίο κυριαρχεί η ράτζας ποιότητα (γκούνα),
από την φύση του επιδιώκει τις εγκόσμιες επιτυχίες, τις απολαύσεις και τον
πλούτο. Επιδιώκει την ευτυχία, μέσα από τις αισθητηριακές εμπειρίες και
απολαύσεις, τον πλούτο, τα αποκτήματα, την φήμη και την δόξα. Αφιερώνεται
επίσης στην θρησκευτική ζωή και την τήρηση των κανόνων των ιερών γραφών (όπως οι Βέδες) όχι επειδή ενδιαφέρεται
για την γνώση της αλήθειας και την απελευθέρωση, αλλά για να αποκτήσει αγαθά, πλούτο, ευτυχία (που
σχετίζεται με τις αισθητηριακές εμπειρίες).
ΤΑΜΑΣΙΚΗ
35. Η σταθερότητα με την οποία ένας ανόητος άνθρωπος δεν εγκαταλείπει την
οκνηρία, τον φόβο, τον θρήνο (θλίψη, απελπισία), την δυσθυμία (κατήφεια, ακεφιά),
και επίσης την έπαρση (αλαζονεία), αυτή η σταθερότητα, Ω Αρτζούνα, είναι
Ταμασική.
ΣΧΟΛΙΟ: ο ταμασικός νους αφήνεται στο να ζει στην πλάνη, στην
οκνηρία, στην κατήφεια, στην απελπισία κ.λπ.. Δεν μπορεί να εγκαταλείψει τις
αρνητικές ψυχοσωματικές καταστάσεις, (οκνηρία, κ.λπ.), κολλάει θα λέγαμε σε αυτές. Είναι κατά κάποιο τρόπο
εθισμένος στο να ζει με αυτές τις καταστάσεις και ίσως να βρίσκει και κάποια
ικανοποίηση σε αυτές. Οι υπερβολικά ταμασικοί νόες είναι εγκλωβισμένοι και είναι απίθανο σε αυτήν την ύπαρξη να βγουν από αυτήν την κατάσταση.
Όλοι όμως έχουμε κάποιο ποσοστό τάμας στο νου μας, άλλοι πιο πολύ και άλλοι πιο λίγο. Οι πιο κοινές σε όλους ταμασικές ιδιότητες είναι η τεμπελιά, η αναβλητικότητα, η βαρεμάρα, η αδράνεια, η αντίσταση στην αλλαγή, η ασυνέπεια, η υποκρισία, η αυτοδικαιολόγηση. Και επίσης εξ αιτίας της τάμας ποιότητας στον νου, υπάρχει έλλειψη διάκρισης, και για αυτό λανθασμένη αντίληψη των πραγμάτων.
Το να καθαρίσουμε τον νου από την ταμασική ποιότητα είναι πρωτεύων στόχος στην πνευματική άσκηση. Χωρίς αυτό, δεν μπορούμε να πετύχουμε μια ουσιαστική αλλαγή στον εαυτό μας.
Διάβασε το άρθρο
Η ΣΑΤΤΒΙΚΗ ΖΩΗ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ
Όλοι όμως έχουμε κάποιο ποσοστό τάμας στο νου μας, άλλοι πιο πολύ και άλλοι πιο λίγο. Οι πιο κοινές σε όλους ταμασικές ιδιότητες είναι η τεμπελιά, η αναβλητικότητα, η βαρεμάρα, η αδράνεια, η αντίσταση στην αλλαγή, η ασυνέπεια, η υποκρισία, η αυτοδικαιολόγηση. Και επίσης εξ αιτίας της τάμας ποιότητας στον νου, υπάρχει έλλειψη διάκρισης, και για αυτό λανθασμένη αντίληψη των πραγμάτων.
Το να καθαρίσουμε τον νου από την ταμασική ποιότητα είναι πρωτεύων στόχος στην πνευματική άσκηση. Χωρίς αυτό, δεν μπορούμε να πετύχουμε μια ουσιαστική αλλαγή στον εαυτό μας.
Διάβασε το άρθρο
Η ΣΑΤΤΒΙΚΗ ΖΩΗ ΘΕΜΕΛΙΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ