Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
Τα κύρια αρνητικά συναισθήματα που
γεννιούνται από την επιθυμία είναι ο φόβος, ο θυμός, η απογοήτευση, η
στεναχώρια, το μίσος, η απαρέσκεια, η δυσαρέσκεια, η ζήλεια, η ανυπομονησία και
βέβαια οι παραλλαγές αυτών (αγωνιά, άγχος, δυσαρέσκεια, εκνευρισμός,
μελαγχολία, πικρία, μνησικακία, έχθρα, μοχθηρία, κλπ. κλπ.)
Επιπλέον, οπού υπάρχει επιθυμία
υπάρχει ταύτιση και προσκόλληση. Όσο πιο δυνατή η επιθυμία τόσο μεγαλύτερη η
ταύτιση και η προσκόλληση.
Ένα άλλο από τα βασικά
χαρακτηριστικά της επιθυμίας είναι ότι κρατά το νου απασχολημένο με το μέλλον
και έτσι δεν μας αφήνει να ζήσουμε πλήρως εστιασμένοι στο παρόν. Μόνο την
στιγμή που εκπληρώνεται η επιθυμία και απολαμβάνουμε το αντικείμενο της
επιθυμίας ο νους ησυχάζει για λίγο και επικεντρώνεται στο παρόν. Ο φόβος και η
ανησυχία (και αυτό που λεμέ σήμερα άγχος) είναι συνεχώς σε εκδήλωση επειδή δεν
μπορούμε να ελέγξουμε το μέλλον και είναι αβέβαιη η έκβαση των επιθυμιών και
των θέλων μας γενικότερα.
Μια άλλη σημαντική εγωϊκή τάση που
σχετίζεται με την επιθυμία είναι να θέλουμε να ελέγχουμε πρόσωπα και
καταστάσεις για να εξασφαλίσουμε αυτό που επιθυμούμε. Αν στοχαστείτε για λίγο
θα δείτε ότι αυτό (ο έλεγχος) σχετίζεται από τα πιο μικρά θέματα μέχρι τα
πιο μεγάλα, με το καθετί, ακόμη και με την πολιτική και τα διεθνή θέματα.
Για παράδειγμα ο πόλεμος είναι η
προσπάθεια μέσω όπλων να ελέγξει εάν κράτος κάποιο άλλο για να ικανοποιήσει τις
δίκες του επιθυμίες. Η προπαγάνδα της πλουτοκρατίας και κάθε εξουσίας είναι το
μέσο για να ελέγξει τις μάζες μέσω των ΜΜΕ για να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες
τους για χρήμα, αποκτήματα, δόξα.
Τέλος η επιθυμία μας οδηγεί στο
ψέμα, την απατή, τη βία, την παραβίαση του σώματος, των αισθήσεων, της
ενέργειας και του νου προκαλώντας ασθένειες, νοητική ανισορροπία, πόνο και
δυστυχία σε εμάς τους ιδίους και τους άλλους, (προσωπική βία, κοινωνική βία,
κοινωνικές ανισότητες, κ.λπ.).
Τα κύρια συναισθήματα
Φόβος, θυμός, ανυπομονησία,
στεναχώρια, ζήλια, αρέσκεια, απαρέσκεια,
ΦΟΒΟΣ
Γιατί φοβάμαι; Γιατί δεν θέλω να χάσω αυτό που έχω ή γιατί κάτι μπορεί να
με εμποδίσει να αποκτήσω αυτό που θέλω! Φοβάμαι δηλαδή ότι θα χάσω κάτι ή ότι
δεν θα αποκτήσω κάτι.
Φοβόμαστε επίσης οτιδήποτε μας
χαλάει την αυτοεικόνα, μειώνει την αυτοαξία μας, πληγώνει την υπερηφάνεια μας.
Τι φοβάμαι να χάσω;
Το σώμα μου,
Την καλή αυτοεικόνα μου,
Την δουλειά μου,
Τα χρήματα μου,
Την σεξουαλική απόλαυση,
Την γυναικά/άνδρα μου,
Την άνεση - βόλεψη μου,
Την φήμη μου,
Την υπόληψη μου,
Την υστεροφημία μου,
Την δόξα μου,
Το σπίτι μου,
Το κινητό μου,
Το αυτοκίνητο μου,
Τις διακοπές μου,
Πρόσθεσε από κάτω τη δική σου λίστα
με όλα αυτά που είσαι προσκολλημένος και φοβάσαι ότι θα χάσεις.
Τί φοβάμαι ή ανησυχώ ότι δεν θα
αποκτήσω/δεν θα κατακτήσω/δεν θα πέτυχω;
Χρήματα,
Κάποια θέση στο δημόσιο,
Κάποια συγκεκριμένη εργασία,
Εξετάσεις στο πανεπιστήμιο ή οπού
αλλού,
Αυτοκίνητο,
Σπίτι,
Γυναικά/ Άνδρα,
Κινητό,
Ρούχα,
Δόξα,
Να γινώ πρόεδρος, δήμαρχος,
βουλευτής, υπουργός.....
Διάσημος,
Ολυμπιονίκης,
Να παίξω σε μεγάλη ομάδα, μπάσκετ,
ποδοσφαίρου....,
Παιδιά, και εγγόνια,
Ότι το παιδί μου θα μείνει
ανύπαντρο,
Να έχω δίκιο,
Να είμαι ανώτερος,
Να είμαι το κέντρο της παρέας,
Να τραβήξω την προσοχή...
κ.λπ.
Πρόσθεσε από κάτω τη δική σου λίστα με όλες τις επιθυμίες σου.
ΘΥΜΟΣ
Πότε θυμώνουμε;
Όταν κάτι μας εμποδίζει να
εκπληρωθεί η επιθυμία μας ή όταν κάτι γίνεται η αίτια να χάσουμε αυτό που
έχουμε (και που βέβαια επιθυμούμε να συνεχίσουμε να έχουμε). Θυμώνουμε επίσης
με όποιον ή ότι μας χαλάει την αυτοεικόνα, μειώνει την αυτοαξία μας,
πληγώνει την υπερηφάνεια μας.
Οι προηγούμενες λίστες ισχύουν και
στο θυμό.
Όποιος μας εμποδίζει να
πέτυχουμε αυτό που θέλουμε θυμώνουμε, τον μισούμε, γίνεται εχθρός μας και
όποιος μας βοηθάει φίλος μας. Το πόσο δυνατά θα εκδηλωθούν τα συναισθήματα
του φόβου και του θυμού εξαρτάται από την δύναμη της και το πόσο
προσκολλημένοι είμαστε σε αυτό.
ΣΤΕΝΑΧΩΡΙΑ
Αν τελικά χάσουμε ή δεν αποκτήσουμε
αυτό που θέλουμε (επιθυμούμε) και μας πληγώσουν τον εγωισμό ή μειώσουν την
αυτοεικόνα μας εμφανίζεται τελικά και η στεναχώρια (επίσης η
απογοήτευση). Το πόσο δυνατά θα εκδηλωθεί και πόσο θα διαρκέσει εξαρτάται από
διάφορους παράγοντες. Ο πρώτος είναι και πάλι το πόσο δυνατή είναι η επιθυμία
και το πόσο προσκολλημένοι είμαστε σε αυτό.
ΑΝΥΠΟΜΟΝΗΣΙΑ
Ανυπομονούμε να αποκτήσουμε ή να
πέτυχουμε αυτό που επιθυμούμε, ή να απαλλαγούμε από αυτό που δεν επιθυμούμε.
ΖΗΛΕΙΑ
Ζηλεύουμε αυτούς που έχουν αυτό που
εμείς επιθυμούμε και θα θέλαμε να έχουμε: π.χ. Το αυτοκίνητο, το σπίτι, τα
χρήματα, τη δόξα, τη γυναίκα/άνδρα, παιδιά, την εργασία, τη θέση, το κινητό, το
κομπιούτερ, και πάει λέγοντας, ατέλειωτες οι επιθυμίες.
ΑΡΕΣΚΕΙΑ, ΑΠΑΡΕΣΚΕΙΑ
Μας αρέσει ότι μας δίνει απόλαυση,
ασφάλεια, άνεση, τονίζει την αυτοεικόνα μας μας επιβεβαιώνει και δεν μας αρέσει ότι αντιτίθεται σε αυτά.
διάβασε εδώ περισσότερα για την
αρέσκεια και την απαρέσκεια Τα ζεύγη των αντιθέτων (αρέσκεια-απαρέσκεια).
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Πίσω από κάθε αρνητικό συναίσθημα θα βρεις κάποια επιθυμία, ανάγκη ή προσκόλληση. Αν θέλεις
να ελευθερωθείς από το συναίσθημα πρέπει να απελευθερωθείς και από την
επιθυμία, την ανάγκη (που κατά βάση είναι επιθυμία) ή την προσκόλληση που
βρίσκεται πίσω από το συναίσθημα.
Αν διαλύσουμε τον μηχανισμό της
επιθυμίας και την ενέργεια της επιθυμίας θα διαλυθούν όλα τα αρνητικά
συναισθήματα και το εγώ ή εγωισμός αφού όλα προέρχονται από την επιθυμία.
Αν
πάμε λοιπόν λίγο πιο βαθιά θα βλέπαμε ότι η ρίζα όλων των 'αναγκών', της
μιζέριας και της δυστυχίας μας είναι η επιθυμία. Ακόμη και η
υπερηφάνεια είναι επιθυμία, είναι η επιθυμία να νοιώθω σπουδαίος ή ανώτερος.
Και η ασφάλεια είναι επιθυμία να νοιώθω ασφαλής. Και στην ουσία επιθυμούμε κάτι
επειδή δεν το έχουμε. Αν ήμασταν ταυτισμένοι με την πνευματική μας φύση δεν θα
υπήρχε θέμα ασφάλειας ή ανασφάλειας ούτε επιθυμίας για απόλαυση γιατί θα
βιώναμε πληρότητα, ευδαιμονία, αθανασία, ελευθερία. Επίσης δεν θα υπήρχε θέμα
υπερηφάνειας αφού θα είχαμε επίγνωση ότι είμαστε όλα. Δεν θα υπήρχε ούτε θέμα
αυτοαξίας αφού δεν θα υπήρχε ένα ξεχωριστό εγώ που να έχει ανάγκη να νοιώθει
άξιο.
~~~~~
Ο Αρτζούνα
είπε:
36. Τι όμως, σπρώχνει τον άνθρωπο να
κάνει την αμαρτία, ακόμα κι άθελα του, σαν ν' αναγκάζεται με τη βία?
Ο
Ευλογημένος Κύριος (Κρίσνα) είπε:
37. Αυτό είναι η επιθυμία, αυτό
είναι η οργή, που γεννιέται από τον Γκούνα 'Ράτζας' , το μεγάλο κακό που κατατρώγει
τα πάντα. Μάθε, πως αυτό είναι ο εχθρός εδώ.
39. Σκεπασμένη είναι η Γνώση από αυτόν
τον αιώνιο εχθρό του Σοφού, την αχόρταγη φωτιά της επιθυμίας.
41. Για αυτό, πρώτα τις αισθήσεις
υποτάσσοντας, πάταξε αυτό το κακό, τον καταστροφέα της γνώσης και της άμεσης
εμπειρίας.
43. Έτσι, ξέροντας Αυτόν που είναι
ανώτερος από΄ την διάνοια, γαληνεύοντας τον εαυτό με τον Εαυτό, πάταξε τον
δυσκολονίκητο εχθρό, την επιθυμία!
~ Bhagavad
Gita (Κεφάλαιο III)
~~~~~~
«Όταν η επιθυμία ενός ανθρώπου δεν ικανοποιείται και όταν
κάποιος στέκεται στο δρόμο της εκπλήρωσης της, ο άνθρωπος θυμώνει. Η επιθυμία
μεταμορφώνεται σε θυμό."
"Ο θυμός είναι μόνο μια τροποποίηση ή μορφή της
επιθυμίας. Ο θυμός είναι η ίδια η επιθυμία. "
"Όλες οι κακές ιδιότητες και δράσεις προέρχονται από τον
θυμό."
~ Swami Sivananda
~~~~~~~
Δεν ελπίζω τίποτα, δεν φοβάμαι
τίποτα, είμαι ελεύθερος
~ Νίκος
Καζαντζάκης