Οι μηχανισμοί της επιθυμίας - Άτμαν Νιτυανάντα

 Οι μηχανισμοί της επιθυμίας 

 Η επιθυμία εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους, τους οποίους ονομάζω μηχανισμούς της επιθυμίας. Όλοι αυτοί σχετίζονται κυρίως με τις επιθυμίες για απολαύσεις, αλλά ορισμένοι από αυτούς σχετίζονται και με όλες τις άλλες.

1. Μηχανισμός της κακής διάθεσης. Η επιθυμία προκαλεί μέσα μας ένα αίσθημα ανικανοποίητου, έλλειψης, δυσαρέσκειας και ανησυχίας.
2. Μηχανισμός παρόρμησης. Η επιθυμία εκφράζεται ως παρόρμηση που μας ωθεί στην εκπλήρωσή της.
3. Μηχανισμός σαγήνης και πίεσης. Η επιθυμία, για να μας κάνει να της ενδώσουμε, μας σαγινεύει παίρνοντας τη μορφή μιας απολαυστικής ή ευχάριστης αίσθησης τη στιγμή που φανταζόμαστε ή σκεφτόμαστε το αντικείμενο της επιθυμίας. Όταν αντιστεκόμαστε ή προσπαθούμε να συγκρατήσουμε την παρόρμηση της επιθυμίας και να αποφύγουμε την εκπλήρωσή της, τότε η επιθυμία, για να μας κάνει να ενδώσουμε και να την εκπληρώσουμε, μας κάνει να υποφέρουμε παίρνοντας τη μορφή πολύ δυσάρεστης πίεσης που μπορεί να είναι και βασανιστική σε περιπτώσεις ισχυρών επιθυμιών και προσκόλλησης (εθισμού). Συμβαίνει, επίσης, η επιθυμία να παίρνει (εν ριπή οφθαλμού) μία φορά τη σαγηνευτική της μορφή και αμέσως τη μορφή της πίεσης για να μας δυσκολέψει ακόμη περισσότερο και να μην μπορούμε να αντισταθούμε και στο να ενδώσουμε σ' αυτήν.
4. Μηχανισμός αντικατάστασης. Σε περίπτωση που δεν μπορούμε, για κάποιο λόγο, να ικανοποιήσουμε μια επιθυμία (π.χ. να έχουμε σεξουαλική απόλαυση), τότε η επιθυμία μας στρέφει σε μια άλλη απόλαυση για να υποκαταστήσει την αρχική, π.χ. αντί για σεξουαλική απόλαυση να έχουμε απόλαυση μέσω μιας σοκολάτας.
5. Μηχανισμός επέκτασης. Συχνά συμβαίνει ότι αφού έχουμε μια απόλαυση, η επιθυμία μας οδηγεί να επεκτείνουμε την απόλαυση βιώνοντας ένα άλλο είδος απόλαυσης. Αφού έχουμε σεξουαλική ευχαρίστηση, για παράδειγμα, συνεχίζουμε να έχουμε ευχαρίστηση μέσω ενός ποτού και στη συνέχεια με ένα γεύμα.
6. Μηχανισμός θυμού. Για οποιονδήποτε λόγο παρεμποδίζεται μια επιθυμία, η επιθυμία παίρνει τη μορφή θυμού, ενόχλησης, δυσαρεσκειας, εκνευρισμού.
7. Μηχανισμός του φόβου, της ανασφάλειας και του άγχους. Μέχρι την εκπλήρωση μιας επιθυμίας, υπάρχει ανυπομονησία, άγχος, ανησυχία, ανησυχία, ανησυχία, ανασφάλεια και αγωνία. Τα ίδια συναισθήματα εκφράζονται και για αυτά που ήδη κατέχουμε και μπορούμε να χάσουμε. 
8. Μηχανισμός της θλίψης. Όταν μια επιθυμία δεν ικανοποιείται, παίρνει τελικά τη μορφή απογοήτευσης, θλίψης, στεναχώρειας, κατάθλιψης κ.λπ.