ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΔΙΑΝΟΙΑΣ* (Μπούντι)
Απόσπασμα από το κεφάλαιο 18 της Μπαγκαβάντ Γκίτα
ΣΧΟΛΙΟ: ΔΙΑΝΟΙΑ (ΔΙΑΚΡΙΣΗ, ΝΟΗΣΗ): Η διάνοια (Μπούντι
στα σανσκριτικά) είναι το ανώτερο μέρος του νου που έχει τις ικανότητες της αντίληψης, της νόησης και της
διάκρισης με τις οποίες μπορούμε να αντιληφθούμε ορθά τον εαυτό μας, την συμπεριφορά
μας, τους άλλους και τα της ζωής
γενικότερα. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι η διάνοια είναι αγνή και λειτουργεί χωρίς
τις παρεμβολές του κατώτερου εγώ.
Η ποιότητα λειτουργίας της διάνοιας εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα (γκούνα: σάττβα-ράτζας-τάμας) που υπερτερεί στον νου μας. Στο 18 κεφάλαιο της Μπαγκαβάντ Γκίτα εξηγείται συνοπτικά η λειτουργία της διάνοιας σύμφωνα με τις τρεις ποιότητες. Επίσης εξηγούνται με βάση τις τρεις γκούνας η δράση, ο δρών, η γνώση η σταθερότητα και η ευτυχία.
Η ποιότητα λειτουργίας της διάνοιας εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα (γκούνα: σάττβα-ράτζας-τάμας) που υπερτερεί στον νου μας. Στο 18 κεφάλαιο της Μπαγκαβάντ Γκίτα εξηγείται συνοπτικά η λειτουργία της διάνοιας σύμφωνα με τις τρεις ποιότητες. Επίσης εξηγούνται με βάση τις τρεις γκούνας η δράση, ο δρών, η γνώση η σταθερότητα και η ευτυχία.
ΣΑΤΤΒΙΚΗ
30. Η διάνοια (η διάκριση, η νόηση) που ξέρει τι
είναι δράση και τι απάρνηση, τι είναι ορθό να γίνει και τι δεν είναι ορθό να
γίνει, τι είναι φόβος και τι αφοβία, τι είναι σκλαβιά και τι
απελευθέρωση, αυτή η διάνοια Ω Αρτζούνα είναι Σαττβική.
ΡΑΤΖΑΣΙΚΗ
31. Εκείνη η διάνοια με την οποία λάθος κανείς
καταλαβαίνει τι είναι Ντάρμα (ορθότητα)
και τι Αντάρμα (λάθος, κακό), και επίσης λάθος τι είναι σωστό και τι δεν
είναι σωστό να γίνει, αυτή η διάνοια Ω Αρτζούνα, είναι Ρατζασική.
ΣΧΟΛΙΟ: Αυτό που ορίζεται στις γραφές είναι Ντάρμα.
Αυτό που μας κοιμίζει την συνείδηση, είναι ενάντια στο Ντάρμα και μας κρατάει στην άγνοια είναι Αντάρμα. Η Ρατζασική διάνοια δεν είναι
ικανή να διακρίνει ανάμεσα στις ορθές και τις μη ορθές δράσεις. Και βέβαια η
ταμασική διάνοια όπως θα δούμε στο επόμενο στίχο είναι ακόμη χειρότερη γιατί
βλέπει το μαύρο άσπρο και είναι η κύρια αιτία της άγνοιας, των διαστροφών και των
καταστροφικών για την υγεία και την ψυχή μας πράξεων.
ΤΑΜΑΣΙΚΗ
32. Εκείνη η διάνοια που είναι τυλιγμένη στο
σκοτάδι, που αντιλαμβάνεται το Αντάρμα και το Ντάρμα ανάποδα (το ορθό σαν λάθος και το λάθος σωστό), και
όλα τα άλλα πράγματα ανάποδα (ή εντελώς διαστρεβλωμένα), εκείνη η διάνοια, Ω Αρτζούνα, λέγεται Ταμασική.
Διάβασε περισσόερα για τις τρεις γκούνας στο κεφάλαιο, 14, 17 και 18 της Μπαγκαβάντ Γκίτα καθώς και στα άρθρα: