Ο νους μας είναι ένα φίλτρο μέσα από το οποίο περνούν όλες μας οι εμπειρίες. Ο καθένας από εμάς δημιουργεί, μέσα στο κεφάλι του, ένα κόσμο μέσα στον οποίο ζει. Το εγώ προσπαθεί να προστατέψει τον εαυτό του από οτιδήποτε μπορεί να το ‘βλάψει’ κρατώντας μας διαχωρισμένους(από τους άλλους και από την αληθινή μας φύση). Κάποιοι γιατροί λένε ότι η μόνη ασθένεια είναι ο διαχωρισμός. Κάθε στιγμή διαλέγουμε μεταξύ του ουρανού και της κόλασης (της ένωσης ή του διαχωρισμού), και το εγώ πάντοτε διαλέγει ασφάλεια και διαχωρισμό αντί για την τρωτότητα και το άνοιγμα.
ΤΑΜΑΣ
Η αγιουρβέδα λέει ότι υπάρχουν τρεις καταστάσεις του νου στις οποίες μπορούμε να «παίξουμε» τις εμπειρίες της ζωής μας. Η πρώτη κυριαρχείται από το σκοτάδι την βραδύτητα του νου και είναι γνωστή ως Τάμας. Το τάμας σε σχέση με τρεις ιδιοσυγκρασίες εκφράζεται ως εξής:
Ο ταμασικός νους σε Βάτα τύπο χαρακτηρίζεται από :
Φόβο
Ανεντιμότητα
κρυψίνους
κατάθλιψη, μελαγχολία
αυτοκαταστροφικές τάσεις
εθισμούς
διαστροφή
τάσεις αυτοκτονίας
Ο ταμασικός νους σε Πίττα τύπο χαρακτηρίζεται από :
Μίσος
Μνησικακία, εκδικητικότητα
Καταστροφικές τάσεις που εκφράζονται προς άλλους
εγκληματικότητα
Ο ταμασικός νους σε Κάφα τύπο χαρακτηρίζεται από :
Βραδύτητα του νου (βραδύνοια, ανοησία)
λήθαργο
απάθεια
αναισθησία
ΡΑΤΖΑΣ
Η αγιουρβέδα λέει ότι όταν κάποιος υπερβεί την ταμασική κατάσταση (άγνοια, σκοτάδι), μπαίνει στον κόσμο της δράσης. Το ράτζας είναι παγιδευμένο στην πλάνη του κόσμου και στην επιδίωξη της επιθυμίας. Το ράτζας σε σχέση με τρεις ιδιοσυγκρασίες εκφράζεται ως εξής:
Ο ρατζασικός νους σε Βάτα τύπο χαρακτηρίζεται από :
αναποφασιστικότητα
υπερβολική δραστηριότητα
εκνευρισμός
άγχος
επιφανειακές συζητήσεις
θόρυβος
αναστάτωση, αποδιοργάνωση
Ο ρατζασικός νους σε Πίττα τύπο χαρακτηρίζεται από :
θυμός
υπερηφάνεια
κριτική
κυριαρχία στους άλλους
φιλοδοξία
παρορμητικότητα
χειρισμός των άλλων
Ο ρατζασικός νους σε Κάφα τύπο χαρακτηρίζεται από :
Έλεγχος των άλλων
προσκόλληση
απληστία
υλισμός
επιδίωξη της άνεσης
ασφάλεια
συναισθηματισμός
ΣΑΤΤΒΑ
Η αγιουρβέδα λέει ότι η σάττβα είναι η ανώτερη κατάσταση, είναι η κληρονομιά μας αυτή είναι η κατάσταση στην οποία είμαστε προορισμένοι να ζούμε. Το σάτττβα σε σχέση με τρεις ιδιοσυγκρασίες εκφράζεται ως εξής:
Ο σαττβικός νους σε Βάτα τύπο χαρακτηρίζεται από :
ικανότητα να κάνει θετικές αλλαγές
να αρχίζει σχέδια, προγράμματα
να έχει ενθουσιασμό
κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ των ανθρώπων
γρήγορη αντίληψη, κατανόηση
καλή επικοινωνία
ευκαμψία, προσαρμοστικότητα
ενέργεια και θεραπευτική δύναμη
Ο σαττβικός νους σε Πίττα τύπο χαρακτηρίζεται από :
διάκριση
καλός ηγέτης
άμεμπτος, άδολος
φωτισμένος
ευφυής
ζεστός
φιλικός
ανεξάρτητος
Ο σαττβικός νους σε Κάφα τύπο χαρακτηρίζεται από :
γαλήνη
σταθερότητα
εμπιστοσύνη,
ειρήνη
συμπόνια
αφοσίωση
περιποιητικότητα
επιδεκτικότητα