ΤΑΥΤΙΣΗ & ΑΥΤΕΠΙΓΝΩΣΗ
Τρόποι να αναπτύξουμε την αυτεπίγνωση
και να σταμτάμε την ταύτιση
Τρόποι να αναπτύξουμε την αυτεπίγνωση
και να σταμτάμε την ταύτιση
.
Μέσω της αυτεπίγνωσης (επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας) είμαστε σε συνειδητή ένωση με το Είναι μας, την έμφυτη ειρήνη, ευτυχία, ελευθερία και πληρότητα που είμαστε ως αθάνατες Ψυχές, και η ταύτιση, μας κάνει να ξεχνάμε το Είναι μας και να ζούμε σύμφωνα με τους προγραμματισμούς και τις επιθυμίες του εγώ και να τρέφουμε και να αυξάνουμε το εγώ, και συνεπώς τον πόνο και την δυστυχία.
Εξ αιτίας του ότι η αυτεπίγνωση είναι μια πολύ λεπτή κατάσταση, και εξ αιτίας της συνήθειας, της επιθυμίας, του εγώ και των ποιοτήτων ράτζας και τάμας, εύκολα ξεχνάμε τον Εαυτό μας (την εσωτερική σιωπηλή παρουσία) και πέφτουμε στην ταύτιση. Για να παραμένουμε σε επίγνωση της αληθινής μας φύσης και να μην ταυτιζόμαστε με τις εγωϊκές νοητικές και συγκινησιακές αντιδράσεις αλλά και τις εξωτερικές καταστάσεις είναι απαραίτητο να είμαστε σε συνεχή ετοιμότητα, εγρήγορση και επαγρύπνηση.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να το πετύχουμε αλλά όλοι τους απαιτούν πρώτα από όλα όρεξη, μεράκι, μεγάλο ενδιαφέρον και κίνητρο και δεύτερον θέληση, σταθερή αποφασιστικότητα, αυτοπεποίθηση και συνεχή καθημερινή εξάσκηση.
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΥΤΕΠΙΓΝΩΣΗ
Αναφέρω περιληπτικά μερικούς βασικούς τρόπους για να παραμένουμε ή να επανερχόμαστε σε αυτεπίγνωση όταν το ξεχνάμε. Η μη-ταύτιση και η αυτεπίγνωση όπως έχω αναφέρει σε πολλά άρθρα είναι στο επίκεντρο της άσκησης και σχετίζεται με όλα όσα κάνουμε και ασκούμαστε. Όποιον τρόπο ή τρόπους και να εφαρμόσουμε για να πετύχουμε την μη-ταύτιση, την αποταύτιση από τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τα εξωτερικά αντικείμενα και καταστάσεις και να έρθουμε σε αυτεπίγνωση, θα πρέπει να τους αναπτύξουμε μέχρι να γίνουν συνήθεια και να γίνονται αυθόρμητα και χωρίς πολύ προσπάθεια. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος για να παραμένουμε σταθερά σε αυτεπίγνωση παρά μόνον η συνεχής εξάσκηση. Και βέβαια τους ασκούμε μέχρι να φτάσουμε στο τέλος του δρόμου, την αυτοπραγμάτωση.
Μπορούμε να αναπτύξουμε την αυτεπίγνωση με διάφορους τρόπους: ασκήσεις συγκέντρωσης και διαλογισμού, επανάληψη κάποιου μάντρα, επανάληψη κάποιας επιβεβαίωσης, αναπνοές, ασάνας χάθα γιόγκα, αναρωτήσεις, αυτοέρευνα στο χώρο μας ή σε όποιο χώρο έχουμε διαθέσιμο (όπως και έξω, σε ένα πάρκο στην πόλη για παράδειγμα). Σε ήρεμη σταθερή στάση ερευνούμε και ενδυναμώνουμε την αυτεπίγνωση. Αυτό αποτελεί την βάση για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την αυτεπίγνωση και σε όλη την διάρκεια της ημέρας σε όλες τις συνθήκες της καθημερινότητας.
Συνεχίζουμε να χρησιμοποιούμε κάποια από αυτές ή συνδυασμό αυτών των ασκήσεων σε όλη την διάρκεια της ημέρας για να σταματάμε την ταύτιση και να παραμένουμε και να εμβαθύνουμε συνεχώς στην αυτεπίγνωση. Επαναλαμβάνουμε για παράδειγμα νοερά ένα μάντρα (π.χ. το ΟΜ) ή το όνομα μιας από τις απόψεις του Θεού (Κρίσνα, Σίβα, Ιησούς Χριστός), ή κάποια μεγάλη ρήση από τις Ουπανισάδες για όσους έχουν κλίση προς τον απρόσωπο Θεό, (όπως ‘’Είμαι Μπράμαν’’), παραμένουμε σε συνεχή επαφή με την αναπνοή, συνδυάζουμε την αυτεπίγνωση και το μάντρα με το περπάτημα ή την αναπνοή. Διατηρούμε τις αισθήσεις υπό έλεγχο και τον νου μας συγκεντρωμένο σε κάτι, διότι αλλιώς πολύ εύκολα μπορεί να ξεχαστούμε και να ταυτιστούμε με τα περιεχόμενα του νου, τα συναισθήματα και τα εξωτερικά αντικείμενα και καταστάσεις..
Η ΑΝΑΡΩΤΗΣΗ ΩΣ ΜΕΣΟ ΓΙΑ ΝΑ ΕΡΘΟΥΜΕ ΣΕ ΑΥΤΕΠΙΓΝΩΣΗ
Οι ερωτήσεις και η αμφισβήτηση των σκέψεων και των συναισθημάτων τα οποία λανθασμένα εκλαμβάνουμε σαν δικά μας ή σαν τον εαυτό μας και ως αληθινά, είναι επίσης ένα από τα αποτελεσματικότερα μέσα να σταματήσουμε την ταύτιση με τις σκέψεις και τα συναισθήματα και να επανέλθουμε σε αυτεπίγνωση.
ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΑΥΤΙΣΗΣ
Εδώ θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η ταύτιση δεν έχει μόνο μία άποψη, δηλαδή την άποψη ότι ξεχνιόμαστε, και έχουμε γίνει ένα με τις σκέψεις, το συναίσθημα ή τα εξωτερικά αντικείμενα αλλά και την έννοια της λανθασμένης αντίληψης, όπως για παράδειγμα η ψευδαισθησιακή αντίληψη ότι είμαστε το σώμα. Επίσης έχει την έννοια της ταύτισης με πρόσωπα, πράγματα, ομάδες, ιδεολογίες, θρησκείες, πολιτικά κόμματα κ.λπ. και μαζί με την προβολή αντιλαμβανόμαστε τα δικά μας συναισθήματα και νοητικές καταστάσεις ότι ανήκουν στους άλλους. Επίσης η ταύτιση έχει την έννοια της έλξης με την οποία η σκέψη, το συναίσθημα ή το αντικείμενο τραβάνε την προσοχή μας σαν μαγνήτης προς αυτά και μας κάνουν να ταυτιστούμε και να γοητευτούμε από αυτά. Αυτή η δυνατή έλξη και γοητεία που ασκούν τα αντικείμενα και οι σκέψεις στο εγώ μας, μας εμποδίζει να παραμείνουμε σε αυτεπίγνωση.
Σκοπός αυτών των ερωτήσεων είναι πρώτα από όλα να έρθουμε σε κατάσταση έντονης προσοχής και να συνειδητοποιήσουμε πλήρως την κατάσταση (τι συμβαίνει μέσα μας και έξω μας), και δεύτερον να στρέψουμε την προσοχή μας προς το κέντρο μας και να έρθουμε σε αυτεπίγνωση.
Ερωτήσεις που μπορούμε να κάνουμε είναι: 'Σε ποιόν αναδύεται αυτή η σκέψη;' Το ίδιο κάνουμε και για το συναίσθημα. ‘Σε ποιόν αναδύεται ο θυμός;’ Η φυσική απάντηση είναι: ‘Σε εμένα’. Τότε ρωτάμε, ‘Ποιος είμαι;’ ή ‘Σε τι αναφέρεται το σ' εμένα;’ Και στρέφω την προσοχή μου προς τα μέσα στο κέντρο μου. Άλλη ερώτηση που μπορούμε να κάνουμε σε σχέση με κάτι που σκεπτόμαστε και μας τραβάει έντονα την προσοχή είναι: ‘Που υπάρχει αυτό αν δεν το σκέφτομαι;’ Και μένουμε σε αναρώτηση και σε κατάσταση έντονης προσοχής. Αν υπάρχει εσωτερική φλυαρία ή μια συναισθηματική κατάσταση που πάει να μας ταυτίσει ρωτάμε: ‘Τι με εμποδίζει αυτό να είμαι;’ Όταν το λέμε αυτό αποκτάμε μια απόσταση από τις σκέψεις ή το συναίσθημα και ερχόμαστε σε επίγνωση του Είμαι (αυτοεπίγνωση).
Αν είμαστε σε αυτεπίγνωση και έλκεται η προσοχή και ο νους μας από κάποια εξωτερική εντύπωση (γυναίκα, τρόφιμα σε σούπερ μάρκετ, ρούχα σε βιτρίνες κ.λπ.), τότε εφαρμόζουμε διάφορους τρόπους να εμποδίσουμε την ταύτιση, όπως η πρατυαχάρα (αποτράβηγμα της προσοχής από τις αισθήσεις), να αποτραβήξουμε το βλέμμα μας από εκεί, η μετατροπή των εντυπώσεων μέσω κάποιων άλλων σκεπτομορφών (μια από τις πιο αποτελεσματικές που ξέρω είναι να αναλύσουμε το αντικείμενο στα μέρη του), η προσευχή, η επανάληψη του μάντρα κ.λπ.
Βέβαια είναι απαραίτητο για όλα τα ελαττώματα (υπερηφάνεια, απληστία, λαιμαργία, ζήλια, λαγνεία, …) τις επιθυμίες και τα αρνητικά συναισθήματα να κάνουμε καθημερινά κάποια ειδική εργασία και πρακτική στο χώρο μας, για να τα κατανοήσουμε και να τα διαλύσουμε. Δεν είναι αρκετή από μόνη της η αυτεπίγνωση για να διαλύσουμε τα διάφορα εγώ. Η μη ταύτιση δεν τα δίνει τροφή να μεγαλώσουν και έτσι αδυνατίζουν σταδιακά, αλλά επειδή στα πρώτα χρόνια είναι αδύνατη ή μη ταύτιση, τα τρέφουμε συνεχώς, οπότε η λίγη και αβαθής ικανότητα αυτεπίγνωσης δεν είναι αρκετή από μόνη της για να τα διαλύσουμε. Και για όσο είναι μέσα μας ζωντανά θα μας εμποδίζουν και στην αυτεπίγνωση και στο να εμβαθύνουμε στο διαλογισμό. Συνεπώς θα πρέπει να εργαστούμε συστηματικά με την διάλυση τους, χρησιμοποιώντας μια ποικιλία μεθόδων.
Αυτεπίγνωση, αυτοπαρατήρηση, διάκριση, απόσπαση, αυτοέρευνα, στοχασμός, κατανόηση και πρακτικές για την διάλυση του εγώ είναι αναπόσπαστα και αναμφισβήτητα μέρη της πνευματικής άσκησης.