Οι Θεμελιώδεις Απόψεις της Πνευματικής Άσκησης
Συνεχής εγρήγορση και αυτεπίγνωση. Κεντρικός στόχος και σκοπός της άσκησης είναι
να προσπαθούμε να είμαστε από στιγμή σε στιγμή σε κατάσταση εγρήγορσης και
συνειδητής προσοχής, σε επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας και να
εμβαθύνουμε σε αυτήν.
Η επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας (αυτεπίγνωση), είναι η
επίγνωση της αληθινής μας φύσης (Συνειδητότητα, Άτμαν, Είναι, Πνεύμα). Σε
βαθιά συνειδητή επαφή με το Είναι μας βιώνουμε την ειρήνη, την ελευθερία, την
πληρότητα και την ευδαιμονία που είμαστε στην ουσία μας και σταματά η μιζέρια,
ο πόνος και η δυστυχία.
Αποταύτιση-ταύτιση. Κύριος σκοπός της άσκησης είναι να
σταματάμε τις ταυτίσεις με τις σκέψεις, τις συγκινήσεις και τα εξωτερικά
αντικείμενα, πρόσωπα και συμβάντα και να επιστρέφουμε σε συνειδητή επαφή (επίγνωση)
με την εσωτερική σιωπηλή παρουσία. Προσπαθούμε από στιγμή σε στιγμή όλη την
ημέρα, να αποταυτιζόμαστε από το σώμα, τις σκέψεις, τις συγκινήσεις, τις
επιθυμίες, τα συναισθήματα και τα εξωτερικά αντικείμενα και να ταυτιζόμαστε με
την εσωτερική σιωπηλή παρουσία.
Μας βοηθάει να παραμένουμε σε συνειδητή επαφή με την εσωτερική σιωπηλή
παρουσία (αυτεπίγνωση) και να μην ταυτιζόμαστε με τις ψυχολογικές
καταστάσεις, τα εξωτερικά αντικείμενα, πρόσωπα και καταστάσεις, το να
επαναλαμβάνουμε το όνομα του Θεού (π.χ.
‘Ομ Ναμά Σιβάϊ’, ‘Ομ Σρι Ιησούς Χριστός Ναμαχά’) ή κάποιες φράσεις-αλήθειες (π.χ. ‘Είμαι το φως της Συνειδητότητας’,
‘Είμαι φως, ειρήνη, αγάπη) καθώς επίσης να εμβαθύνουμε στην αυτεπίγνωση και
να σταματάμε την ταύτιση και την γοητεία που ασκούν επάνω μας οι σκέψεις, οι συγκινήσεις
και οι αισθητηριακές εμπειρίες με το να δημιουργούμε ’σοκ’ συνείδησης κάνοντας
συχνά ερωτήσεις όπως, ‘Βιώνω τώρα την σιωπή μέσα μου;’, ‘Μπορώ να
νοιώσω την σιωπή μέσα μου;’, ‘Τι εμποδίζει αυτό (οτιδήποτε εκδηλώνεται στον νου
μας) να βιώσω την σιωπή μέσα μου;’.
Μας βοηθάει να σταματάμε την ταύτιση (κάθε είδους ταύτιση):
· Το να αποτραβήξουμε την προσοχή μας από το αντικείμενο ταύτισης με την
μέθοδο της αυτοέρευνας (Βιτσάρα).
(Διάβασε σχετικά στο αντίστοιχο θέμα)
· Το να αποτραβήξουμε την προσοχή μας με ερωτήσεις όπως, ‘Μπορώ να νοιώσω την σιωπή μέσα μου;’, ‘Τι με εμποδίζει αυτό
(οτιδήποτε εκδηλώνεται στον νου μας) να βιώσω την σιωπή μέσα μου;’,
· Το να προσευχηθούμε στην Θεϊκή Μητέρα ή στον Θεό να εξαλείψει την εγωϊκή
ενέργεια που προκαλεί την ταύτιση εκείνη την στιγμή,
· Το να αναλύσουμε το αντικείμενο ταύτισης στα μέρη* του,
· Το να δούμε μέσω της εστιασμένης προσοχής και της διάκρισης την συγκίνηση (επιθυμία,
συναίσθημα, παρόρμηση) χωριστά από τις σκέψεις και τις φαντασίες ή το
αισθητηριακό αντικείμενο που βλέπουμε μπροστά μας. Αυτός ο χωρισμός της
συγκινησιακής κατάστασης από τις σκέψεις κα τις εικόνες θα μας βοηθήσει να
συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά που νοιώθουμε ότι ανήκουν στα αντικείμενα ή στις
σκέψεις, είναι απλά προβολές του εγώ μας στις σκέψεις, και στα αισθητηριακά
αντικείμενα. Μας βοηθάει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι σκέψεις, και τα
αισθητηριακά αντικείμενα είναι κάτι διαφορετικό από την συγκίνηση (απόλαυση, αρέσκεια, απαρέσκεια, συμπάθεια,
αντιπάθεια, θυμός, κ.λπ.) που βιώνουμε, ότι οι συγκινήσεις ανήκουν στο εγώ
μας και όχι στις σκέψεις και στα αισθητηριακά αντικείμενα. Όταν το αντιληφθούμε
αυτό καθαρά θα συνειδητοποιήσουμε ότι όλο αυτό που βιώνουμε ως πραγματικότητα
είναι μόνο μια ψευδαίσθηση και έτσι χάνει δύναμη η γοητεία που ασκούν επάνω μας
τα αντικείμενα των αισθήσεων.
· Το να συνειδητοποιήσουμε ότι οι σκέψεις μας είναι απλά σκέψεις και όχι μια
πραγματικότητα. Μπορούμε να πούμε, ‘Αυτά
είναι απλά μόνο σκέψεις’, ‘Άμα δεν τα σκέπτομαι όλα αυτά που υπάρχουν;’
· Το να θυμίσουμε στον εαυτό μας ότι όλα είναι περαστικά και ότι σύντομα ο
θάνατος θα τα τελειώσει όλα.
· Το να θυμίσουμε στον εαυτό μας ότι με την ταύτιση χάνουμε την ειρήνη, την
πληρότητα και την ελευθερία μας.
Σχόλιο
να αναλύσουμε το
αντικείμενο ταύτισης στα μέρη* του: Για παράδειγμα, για να σταματήσουμε την έλξη
που ασκεί στον νου μας το σώμα μιας γυναίκας (ή άνδρα αντίστοιχα) που βλέπουμε
μπροστά μας και μας κάνει να την κοιτάξουμε και ιδιαίτερα στα σεξουαλικά μέρη,
αναλύουμε και φανταζόμαστε πως είναι το σώμα κάτω από το δέρμα: φανταζόμαστε τα
κόκκαλα, τις φλέβες, το αίμα, τα φλέματα, το λίπος, κ.λπ... Όταν προβάλουμε
αυτήν την εικόνα στον νου μας δεν επιτρέπουμε στο εγώ μας να προβάλει την
λαγνεία επάνω στο σώμα της γυναίκας και έτσι αποτρέπουμε την γοητεία και την ταύτιση.
Ένας άλλος τρόπος είναι να δούμε το σώμα της γυναίκας/άνδρα, γερασμένο, γεμάτο ρυτίδες, καμπουριασμένο, με
μπαστούνι, κ.λπ.. Το ίδιο κάνουμε για να σταματήσουμε την γοητεία και την
ταύτιση με τις εικόνες και τις φαντασίες σωμάτων που προβάλει η λαγνεία στον
νου μας μέσω της φαντασίας.
Αποσπασμένη αυτοπαρατήρηση. Παρατηρούμε με προσοχή οτιδήποτε διαδικάζεται
και εκδηλώνεται μέσα μας (σκέψεις, παρορμήσεις, συναισθήματα, επιθυμίες,
ενεργειακές και σωματικές αντιδράσεις) . Παρατηρούμε πως επιδρούν στον νου
μας τα εξωτερικά ερεθίσματα και πως αναδύονται οι μηχανικές συναισθηματικές,
ενεργειακές, νοητικές, λεκτικές και σωματικές αντιδράσεις. Με αυτόν τον
τρόπο συνειδητοποιούμε όλο και
περισσότερο τον εγκλωβισμό μας και την ταύτιση μας με το σώμα και τον νου (τις νοητικές και τις συγκινησιακές
καταστάσεις), μαθαίνουμε και κατανοούμε τους μηχανισμούς, τους
αυτοματισμούς και τους προγραμματισμούς του νου και του εγώ. Η παρατήρηση και η
κατανόηση είναι η απαραίτητες προϋποθέσεις για να τα εξαλείψουμε τις εγωϊκές
τάσεις και κάθε προγραμματισμό του νου.
Αποδοχή, μη-αντίσταση. Η αποδοχή μας επιτρέπει να χαλαρώσουμε, να
δημιουργήσουμε εσωτερικό χώρο ώστε να μην ταυτιστούμε και αντιδράσουμε σε αυτό που συμβαίνει εξωτερικά, και όταν
υπάρχει εσωτερική αντίδραση να μην αντιδρούμε προς αυτή με κάποια νέα αντίδραση
(εκνευρισμός, ντροπή, θυμός, ενοχές,
κ.λπ.). Η αποδοχή μας επιτρέπει να έρθουμε σε επαφή με την σιωπηλή παρουσία
μέσα μας και να λειτουργήσουμε από ένα ανώτερο επίπεδο συνείδησης και αυτό με
την σειρά του θα μας επιτρέψει να έχουμε μια πιο καθαρή θέαση της κατάστασης (εξωτερικής και εσωτερικής), να
κατανοήσουμε καλύτερα την κατάσταση και να κάνουμε μια συνειδητή εργασία με το
συναίσθημα ή την εγωϊκή κατάσταση που εκδηλώθηκε εκείνη την στιγμή μέσα μας.
Συνεχής εφαρμογή της διάκρισης. Είναι απαραίτητο και επείγον να εφαρμόζουμε
την διάκριση από στιγμή σε στιγμή, είτε για να σταματήσουμε την ταύτιση, είτε
για να αναγνωρίσουμε τις εγωϊκές καταστάσεις που εκδηλώνονται συνεχώς μέσα μας,
είτε για να ανακαλύψουμε οποιαδήποτε μηχανοραφία του εγώ, είτε για να
εμβαθύνουμε στην έρευνα της αληθινής μας φύσης, είτε για να αποφύγουμε κάποια
λανθασμένη δράση, για να διακρίνουμε αν αυτό που θέλουμε να κάνουμε είναι
ενάντια στον σκοπό μας ή μας βοηθάει στον σκοπό μας, είτε για να αποφασίζουμε
να κάνουμε την σωστή δράση.
Μετατροπή της εσωτερικής κατάστασης (νοητικής-συναισθηματικής).
Είναι σημαντικό μέρος της εργασίας με τον εαυτό μας να σταματάμε τις μηχανικές
ψυχολογικές καταστάσεις και να επαναφέρουμε την γαλήνη και το άνοιγμα στην
καρδιά μας και τον νου μας σε γαλήνη και σε επαφή με την εσωτερική σιωπηλή
παρουσία. Μπορούμε να μετατρέψουμε την εσωτερική μας κατάσταση από στιγμή σε
στιγμή με τις συνειδητές αναπνοές, την συνειδητή διερευνητική προσοχή, την
διάκριση, τον στοχασμό, την προσευχή, τις θετικές επιβεβαιώσεις, την επανάληψη
του ονόματος του Θεού και άλλες μεθόδους. Για παράδειγμα αν εκδηλωθεί ο θυμός
εφαρμόζουμε κάποιο τρόπο για να ηρεμήσει η ζωτική ενέργεια, για να
καταλαγιάσουμε τον θυμό, να επαναφέρουμε τον νου και την καρδιά σε ηρεμία, να
εξαλείψουμε σε κάποιο βαθμό την ενέργεια του θυμού και να επανέρθουμε σε επαφή
με την εσωτερική σιωπηλή παρουσία.
Εξαγνισμός του νου και εξάλειψη των εγωϊκών
τάσεων. Ο εξαγνισμός του νου και η εξάλειψη των εγωϊκών τάσεων είναι κεντρικός
σκοπός στην πνευματική άσκηση. Ο εξαγνισμός του νου περιλαμβάνει την εξάλειψη
των ράτζας και τάμας ποιοτήτων από τον νου και την αύξηση της σάττβα ποιότητας
και την εξάλειψη των εγωϊκών τάσεων, προσκολλήσεων ,επιθυμιών, παρορμήσεων και
αρνητικών συναισθημάτων. Για να φτάσουμε στην αυτοπραγμάτωση (φώτιση, απελευθέρωση) αναγκαία συνθήκη
είναι η πλήρης διάλυση του εγώ σε όλες του τις απόψεις, (υπερηφάνεια, λαιμαργία, λαγνεία, θυμός, ζήλια, απληστία, κ.λπ.)
και η τέλεια αγνότητα του νου, να είναι ο νους πλήρως σαττβικός. Η εξαγνισμός
το νου αλλά και η εξάλειψη των εγωϊκών τάσεων γίνεται βαθμιαία και σύμφωνα με
το πόσο συστηματικά εργαζόμαστε γι’ αυτό. Κεντρικό ρόλο σε αυτήν την διαδικασία
έχουν η ανάπτυξη των αρετών (φιλαλήθεια,
μη-βία, πραότητα, ευσπλαχνία, θάρρος, κ.λπ.) και των ικανοτήτων όπως η
επίγνωση της εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας, η εγρήγορση, η αυτοπαρατήρηση, η
απόσπαση, η θέληση, η διάκριση, η συγκέντρωση, ο έλεγχος των αισθήσεων και του
νου.
Η αυτεπίγνωση και η επανάληψη του ονόματος
του Θεού
Η επανάληψη του ονόματος του Θεού είναι το πιο δυνατό μέσο για να
παραμένουμε σε εγρήγορση από στιγμή σε στιγμή, να διατηρούμε συνειδητή επαφή με
το Είναι μας (την εσωτερική σιωπηλή
παρουσία), και ταυτόχρονα να εξαγνίζουμε τον νου μας και να εξαλείφουμε τις
εγωϊκές τάσεις και ενέργειες. Σύμφωνα με τους δασκάλους αλλά και την εμπειρία
μου, το όνομα του Θεού είναι ένα 'υπερόπλο' για την πνευματική μας μεταμόρφωσης
σε αυτή την εποχή της Κάλι Γιούγκα, που ο νους μας είναι αδύναμος, ασταθής και
διασπασμένος ήδη από την γέννηση μας.
Θυμίζω πως η συνεχής από στιγμή σε στιγμή εργασία με τον εαυτό μας με ζήλο,
σταθερότητα και αφοσίωση, προϋποθέτει να έχουμε ένα διακαή πόθο για την αλήθεια
και την ελευθερία και επίσης ειλικρίνεια, αποφασιστικότητα, πίστη, αυτοπεποίθηση,
υπομονή, επιμονή και αγάπη για την εργασία.
Ο διαλογισμός και η αυτοέρευνα (Βιτσάρα)
Ο διαλογισμός και η αυτοέρευνα είναι οι θεμελιώδεις και ουσιαστικές
πρακτικές της πνευματικότητας, της γιόγκα και της αυτογνωσίας. Όλη η πνευματική
άσκηση και οι πειθαρχίες προετοιμάζουν τον νου μας για να κάνουμε βαθύ
διαλογισμό και/ ή αυτοέρευνα, να μπούμε σε βαθύ σαμάντι και να πετύχουμε
τελικά την πλήρη εξάλειψη του εγώ και την ένωση του νου μες το Είναι μας. Ως εκ
τούτου θα πρέπει να εξασκούμαστε καθημερινά πρωί και βράδυ στον διαλογισμό και/
ή στην αυτοέρευνα ώστε να εμβαθύνουμε όλο και περισσότερο την επαφή μας με την
εσωτερική σιωπηλή παρουσία (Είναι, Συνειδητότητα) και να αποσπόμαστε όλο
και περισσότερο από τον νου και τις αισθητηριακές εμπειρίες.
Ο σαττβικός τρόπος ζωής και το καθημερινό
πρόγραμμα άσκησης
Για πετύχουμε τον εξαγνισμό του νου, την εξάλειψη του εγώ σε όλες του τις
απόψεις και τελικά την αφύπνιση και την φώτιση (την συνειδητή ένωση με το
Είναι μας που είναι ένα και το αυτό με τον Θεό), είναι απαραίτητο να
κάνουμε σταθερά καθημερινά συστηματική άσκηση. Είναι απαραίτητο να οργανώσουμε
ένα καθημερινό πρόγραμμα άσκησης, το οποίο θα ακολουθούμε με σταθερότητα,
ειλικρίνεια και συνέπεια. Για να κάνουμε σταθερά την άσκηση μας είναι αναγκαίο να ακολουθούμε ένα σαττβικό τρόπο ζωής
προσανατολισμένο στην πνευματική μας μεταμόρφωση,
Πνευματική άσκηση και υγεία
Να θυμάστε επίσης ότι για να κάνουμε άσκηση, χρειαζόμαστε ένα υγιές σώμα
και επίσης ενέργεια (ζωτικότητα). Γι’
αυτό θα πρέπει να φροντίζετε να διατηρείτε καλή υγεία, μέσα από την σωστή
σαττβική τροφή, την καθημερινή υγιεινή του σώματος, την άσκηση, τον επαρκή καλό
ύπνο, την ξεκούραση, την αποφυγή βλαβερών τροφών, ποτών, ουσιών και συνηθειών
και την αποφυγή υπερβολών γενικώς. Θα πρέπει επίσης να φροντίζετε να διατηρείτε
την ενέργεια σας ψηλά και με το να μην χάνετε την ενέργεια σας άσκοπα σε
δραστηριότητες ανώφελες, αλλά κάνοντας ασκήσεις και δραστηριότητες που μας
δίνουν ενέργεια (για παράδειγμα αναπνευστικές ασκήσεις, επαφή με την φύση,
να τρώμε φρέσκες σαττβικές τροφές, να κάνουμε χαλάρωση, να κάνουμε την πρακτική
με τον ήλιο, κ.λπ.).
Σύνοψη της άσκησης
Ο σαττβικός τρόπος ζωής, η από στιγμή σε στιγμή εγρήγορση και επίγνωση της
εσωτερικής σιωπηλής παρουσίας (αυτεπίγνωση),
η αυτοπαρατήρηση, η εφαρμογή της διάκρισης, η αποδοχή, η μη ταύτιση, η απάθεια (μη-προσκόλληση και αδιαφορία για τις
απολαύσεις), η αδιάλειπτη επανάληψη του ονόματος του Θεού ή ενός μάντρα (τζάπα),
η διάλυση του εγώ (και από στιγμή
σε στιγμή και στο χώρο μας με ειδικές πρακτικές), ο διαλογισμός και η
αυτοέρευνα (Βιτσάρα) είναι η
πεμπτουσία της πνευματικής ζωής και άσκησης.
Με την συνεχή καθημερινή άσκηση και την χάρη του Θεού, θα πετύχουμε τελικά
τον εξαγνισμό του νου, την εξάλειψη των
εγωϊκών τάσεων, την αφύπνιση και την εδραίωση μας στο Είναι μας, που είναι
ταυτόσημο με το Εν του παντός, την παγκόσμια Συνειδητότητα (Πνεύμα, Θεός, Μπράμαν ή πείτε το όπως θέλετε). Αυτό είναι
απελευθέρωση (αυτοπραγμάτωση, φώτιση)
και σημαίνει ελευθερία από τα δεσμά της ύλης και κάθε μιζέρια και δυστυχία και
αυθόρμητη, αδιάλειπτη βίωση της ειρήνης, της πληρότητας και της ευδαιμονίας (μακαριότητας) του Πνεύματος.
~~~ ~~~
~~~